ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΧΩΡΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Ως Διευθυντής της ΕΤΑΧ ΑΑΕ ΟΤΑ και Συντονιστής του Τοπικού Προγράμματος LEADER/CLLD Ν. Χίου συμφωνώ με την πρόταση της ΔΑ της Περ. Βορείου Αιγαίου για την δημιουργία ΟΧΕ-ΤΑΠΤοΚ για τους εξής λόγους:

1. Οι Ομάδες Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) οι οποίες δραστηριοποιούνται στην τοπική κοινωνία αφουγκράζονται τις ανάγκες της προσπαθώντας κάθε φορά να ενσωματώσουν αυτές στα προγράμματα τα οποία υλοποιούν.
2. Διαθέτουν το κατάλληλο προσωπικό και την εμπειρία για να διαχειριστούν ένα πρόγραμμα ΟΧΕ - ΤΑΠΤοΚ και
3. Η μετοχική σύνθεση των ΟΤΔ η οποία αποτελείται από κοινωνικούς εταίρους ( Συνεταιρισμούς, Πανεπιστήμιο, Επιμελητήρια, Δήμοι, ΠΕΔ, κλπ) τους δίνει την δυνατότητα να μπορούν να συνθέσουν τις απόψεις του συνόλου της τοπικής κοινωνίας με αποτέλεσμα η παρέμβαση τους να αναδεικνύει τα πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής και τις ευκαιρίες οι οποίες δημιουργούνται από την υλοποίηση των προγραμμάτων τα οποία διαχειρίζονται.

Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ θεωρεί ότι η πρόταση για αξιοποίηση των Εταιρειών Τοπικής Ανάπτυξης στο σχεδιασμό κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ειναι απαραίτητο όμως οι Εταιρείες αυτές να "βγουν" από τη λογική του Leader που είχε συγκεκριμένες δράσεις και να δουν με όλους τους τοπικούς φορείς με επικεφαλής τη Περιφέρεια που έχει την αρμοδιότητα του αναπτυξιακού σχεδιασμού, να ετοιμάσουμε ένα σχέδιο για κάθε μεγάλο νησί και ένα για τα μικρά νησιά. "Αγκάθι" αποτελεί η έλλειψη Εταιρείας στην Ικαρία. Η αναπτυξιακή πρόταση της ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ για το σύνολο των νησιών μας έχει κατατεθεί από τον περασμένο Οκτώβριο (http://ioannispilanis.blogspot.com/2020/10/blog-post_78.html) και είμαστε στη διάθεση της Περιφερειακής Αρχής και των τοπικών φορέων για την εξειδίκευση της

Ο χωρικός σχεδιασμός της Νέας Περιόδου μας οδηγεί στην λήψη μιας τολμηρής απόφασης . για εκχώρηση πόρων στην αυτοδιοίκηση (ακριβώς όπως λέει και η μελέτη του ΟΟΣΑ). Η επιλογή του σχεδιασμού ανήκει σε αυτούς τους τοπικούς μηχανισμούς που μπορούν να προσεγγίσουν καλύτερα το πεδίο , να συνεννοηθούν με τις τοπικές κοινωνίες και την αυτοδιοίκηση και να πετύχουν την μέγιστη συνεννόηση.

Περπατησιμότητα και σχεδιασμός προσανατολισμένος στην πεζή μετακίνηση, Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβριος 2018

Μελέτη του ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

http://ikee.lib.auth.gr/record/300258/files/GAIMANIS746_EE.pdf

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΠΕΖΩΝ - ΑΝΑΦΑΙΡΕΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΩΝ.

Ασφαλής μετακίνηση πεζών
Ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών - Ως ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών ορίζεται το απαραίτητο ελάχιστο πλάτος του πεζοδρομίου, που χρησιμοποιείται για την συνεχή, ασφαλή και χωρίς εμπόδια κυκλοφορία κάθε κατηγορίας χρηστών.
Ελεύθερο ύψος όδευσης πεζών - Ως ελεύθερο ύψος όδευσης πεζών ορίζεται το ελάχιστο πραγματικό ύψος για την απρόσκοπτη κίνηση των πεζών
Οδηγός όδευσης τυφλών - λωρίδα διαφορετικής υφής και χρώματος που βοηθάει στη καθοδήγηση των ατόμων με προβλήματα στην όραση πεζοδρόμια
Προβλήματα:
Απουσία πεζοδρομίου
Σταθμευμένα οχήματα
Κατάληψη πεζοδρομίου

Επαρκή ζώνη ελεύθερης διέλευσης
Κατασκευή πεζοδρομίων όπου είναι εφικτό - Απομάκρυνση από το δήμο εμποδίων αρμοδιότητας του - Εφαρμογή των κανονισμών από τις Δημοτικές υπηρεσίες σχετικά με τη παράνομη κατάληψη πεζοδρομίων από ιδιώτες ή εμπορικά καταστήματα - Εφαρμογή των κανονισμών από τη τροχαία για τα παράνομα σταθμευμένα αυτοκίνητα πεζοδρόμια

Τι πρέπει να γίνει - Για να εμπεδωθεί στους πολίτες το αίσθημα της ασφαλούς μετακίνησης μέσω των διαβάσεων θα πρέπει να γίνει μία συντονισμένη προσπάθεια από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς αντιμετώπιση

Δήμος - Βάψιμο των διαβάσεων - Σήμανση για την ύπαρξη διαβάσεων - Κατασκευή ραμπών - Σχολικοί τροχονόμοι - Εφαρμογή των κανονισμών για ανεμπόδιστη χρήση των πεζοδρομίων - Μέτρα για τη μείωση της ταχύτητας των οχημάτων - Σεβασμός των πεζών από τους αιρετούς και τους οδηγούς των δημοτικών οχημάτων

Αστυνομία - Εφαρμογή των κανονισμών για παράνομα σταθμευμένα οχήματα - Εφαρμογή των κανονισμών για επικίνδυνη οδήγηση - Συχνή παρουσία στις διαβάσεις για διευκόλυνση των πεζών - Σεβασμός των πεζών από τους οδηγούς των υπηρεσιακών οχημάτων της αστυνομίας

Σχολεία - Προγράμματα κυκλοφοριακής αγωγής μαζί με τους γονείς - Επίσκεψη στο πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής παρουσία και της τροχαίας - Εθελοντές εκπαιδευτικοί ή γονείς ως τροχονόμοι στη διάβαση μπροστά από το σχολείο - Σεβασμός των πεζών από τους εκπαιδευτικούς - Υιοθέτηση της διάβασης που βρίσκεται έξω από σχολείο αντιμετώπιση

Εμείς - Σεβασμός στους πεζούς και τήρηση του κώδικα οδικής κυκλοφορίας

Εθελοντές τροχονόμοι σε κάθε διάβαση για να δίνουν προτεραιότητα στους πεζούς - περίπτερο για διανομή χρήσιμου υλικού για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις πεζών και οδηγών - δράσεις στη δημοτική βιβλιοθήκη για τους μαθητές των νηπιαγωγείων - δράσεις στο κέντρο κυκλοφοριακής αγωγής για τους μαθητές των δημοτικών σχολείων με τη παρουσία της αστυνομίας - προβολή ταινίας σε χώρους πολιτιστικών εκδηλώσεων του δήμου για τους μαθητές των γυμνασίων και λυκείων - ομιλία για την οδική ασφάλεια - δράση για τους γονείς με τα καρότσια τους - νυχτερινή πεζοπορία εντός της πόλης με ξεναγό.

ΠΡΟΤΑΣΗ - ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΔΗΜΟΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΛΕΣΒΟΥ

Όπως έχουμε ήδη ενημερώσει την ΕΥΔ ΠΕΠ ΒΑ, ο Δήμος Δυτικής Λέσβου επιθυμεί και οφείλει να αξιοποιήσει τα πλεονεκτήματα και την αξία των αναπτυξιακών στρατηγικών ανά συγκεκριμένες χωρικές ενότητες που διακρίνονται από σημαντικές αναπτυξιακές δυνατότητες. Μέσα από ένα ολοκληρωμένο χωρικό αναπτυξιακό σχέδιο, με συμπληρωματικές και συνεκτικές δράσεις, μπορεί να επιτευχθεί η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης και της απασχόλησης, η με κοινωνικούς όρους βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών και η διατήρηση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, στη λογική μιας βιώσιμης προσέγγισης της αναπτυξιακής διαδικασίας.

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΟΧΕ

Οι Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ) αποτελούν ένα εργαλείο ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, το οποίο διατηρείται και στην επόμενη προγραμματική περίοδο (2021-2027). Στο πλαίσιο αυτό, ο Δήμος Δυτικής Λέσβου προετοιμάζεται, όπως επίσης σας είχαμε ενημερώσει, για την εφαρμογή μιας ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΚΟΛΠΟΥ ΚΑΛΛΟΝΗΣ, η οποία θα στηρίζεται στον ιδιαίτερο περιβαλλοντικό και πολιτισμικό πλούτο της περιοχής και το καθεστώς προστασίας των περιοχών Natura 2000. Η γεωγραφική περιοχή που θα καλύπτεται από τον συγκεκριμένο σχεδιασμό θα είναι βεβαίως η θαλάσσια περιοχή του Κόλπου και πέριξ αυτής οι κοινότητες Καλλονής, Κεραμείου, Αρίσβης, Δαφίων, Ανεμώτιας, Παρακοίλων και Άγρας, Αγίας Παρασκευής και Νάπης, Πολιχνίτου και Λισβορίου.

ΤΟ ΟΡΑΜΑ

Απώτερος στόχος (ΟΡΑΜΑ) της ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΚΟΛΠΟΥ ΚΑΛΛΟΝΗΣ είναι η δημιουργία ενός νέου επώνυμου και υψηλού επιπέδου τουριστικού προϊόντος, με την επωνυμία Κόλπος της Καλλονής (branding), το οποίο:
• ΣΤΟΧΟΣ Ι: θα ενισχύσει την αναγνωρισιμότητα της περιοχής και την επισκεψιμότητα σε αυτή (τριτογενής τομέας),
• ΣΤΟΧΟΣ ΙΙ: θα υποστηρίξει ένα συνεκτικό και εξωστρεφές παραγωγικό σύστημα που θα προσδώσει ταυτότητα σε όλα τα τοπικά προϊόντα (πρωτογενής και δευτερογενής τομέας), θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, τονώνοντας την τοπική οικονομία,
• ΣΤΟΧΟΣ ΙΙΙ: θα λειτουργήσει προς όφελος της προστασίας του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Η επιτυχία του εν λόγω σχεδίου βασίζεται 1ον) στην υγεία και προστασία των υγροτόπων, του θαλάσσιου οικοσυστήματος και των λοιπών σημαντικών βιοτόπων του Κόλπου Καλλονής, 2ον) στην προσαρμογή των παραγωγικών δραστηριοτήτων (αλιεία, γεωργία, μεταποίηση τοπικών πρώτων υλών, τουρισμός) στα νέα δεδομένα της ψηφιακής σύγκλισης και της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και 3ον) στη δικτύωση των τοπικών παραγωγικών φορέων.

Ο ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ

Όλα τα παραπάνω έχουμε, επανειλημμένα, θέσει στην ΕΥΔ ΠΕΠ ΒΑ (προφορικά και γραπτά). Δυστυχώς στην «Εκπόνηση Μελέτης για την Προετοιμασία των Στρατηγικών Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου - Ενότητα 1: Υποστήριξη στην Προετοιμασία των Στοιχείων που Απαιτούνται για τη Διαμόρφωση του Χωρικού Σχεδιασμού» (εφεξής μελέτη), διαπιστώσαμε ότι η Περιφέρεια επιμένει στις δοκιμασμένες και … όχι ιδιαιτέρως επιτυχημένες (παραδοχές της μελέτης) συνταγές. Για την ακρίβεια, επιλέγει τη διαβούλευση επί ενός σεναρίου για: (α) ΣΒΑΑ πόλης Μυτιλήνης, (β) ΣΒΑΑ πόλης Χίου, (γ) ΟΧΕ Μικρών Νησιών (Αγίου Ευστρατίου, Ψαρών, Οινουσσών, Ικαρίας, Φούρνων και Θύμαινας), (δ) ΟΧΕ - ΤΑΠΤοΚ Λήμνου, (ε) ΟΧΕ - ΤΑΠΤοΚ Σάμου, (στ) ΟΧΕ-ΤΑΠΤοΚ Λέσβου, (ζ) ΟΧΕ-ΤΑΠΤοΚ Χίου και (η) θεματική ΟΧΕ για την νεολαία, την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και την απασχόληση. Εξάλλου, στην εν λόγω μελέτη και στο κεφάλαιο σχετικά με την Ανάδειξη των Κυρίαρχων Δυνατών και Αδύνατων Σημείων που είναι Κρίσιμα για τον Χωρικό Σχεδιασμό (1.2), γίνεται αναφορά στα Δυνατά, Αδύναμα Σημεία, τις Ευκαιρίες, Απειλές (SWOT Analysis) για τη στρατηγική ΟΧΕ των πόλεων της Μυτιλήνης και της Χίου και των λοιπών νησιών στο σύνολό τους, χωρίς να γίνει καμία αναφορά στη Δυτική Λέσβο, της οποίας οι δυνατότητες και ιδιαιτερότητες σε σχέση με τη Μυτιλήνη, την υπόλοιπη Λέσβο και τα υπόλοιπα νησιά δεν θίγονται καθόλου. Υπογραμμίζουμε ότι από το καλοκαίρι του 2020, η Δ/νση Επιχειρησιακού Σχεδιασμού του δήμου και ο αρμόδιος Αντιδήμαρχος, Στρατής Ζαφείρης, είχαν δώσει σχετικά στοιχεία στην ΕΥΔ ΠΕΠ ΒΑ. Επιπλέον, στο προηγούμενο στάδιο της διαβούλευσης ο Αντιδήμαρχος σχολίασε σχετικά στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Καμία από τις εισηγήσεις/ παρεμβάσεις μας δεν εισακούστηκε.

Η ΑΝΤΙΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΛΕΣΒΟΥ

Σε συνέχεια λοιπόν, όλων των παραπάνω, ως Δήμος Δυτικής Λέσβου εκφράζουμε για ακόμη μια φορά την αντίθεσή μας στον προτεινόμενο σχεδιασμό και αντιπαραθέτουμε σε αυτόν την πρότασή μας για ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΟΧΕ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΚΟΛΠΟΥ ΚΑΛΛΟΝΗΣ, η οποία κατατάσσεται στην 4η κατηγορία Επιλογών Πολιτικής (περιοχών ολοκληρωμένων παρεμβάσεων- όπως αναφέρονται στη μελέτη): «Ολοκληρωμένες στρατηγικές σε περιοχές που εμφανίζουν χωρική και θεματική συνέχεια, με δυνατότητα αξιοποίησης πλουτοπαραγωγικών πόρων και ιδιαίτερων τοπικών χαρακτηριστικών - πολιτιστικών, τοπικής παραγωγής, τουριστικής δραστηριότητας». Ειδικότερα, υπάγεται στη 2η βασική ομαδοποίηση χωρικών συνόλων στο εσωτερικό των μεγάλων νησιών, που διακρίνει η μελέτη: «Περιοχές ειδικού περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος (προστατευόμενες, ζώνες τοπίου, ευαίσθητων παράκτιων οικοσυστημάτων κ.λπ.)». Εξάλλου, όπως αναφέρεται στη μελέτη: «Η πιθανότητα, η σκοπιμότητα και οι προϋποθέσεις σχεδιασμού και εφαρμογής ΟΧΕ σε περιοχές – χωρικά σύνολα με αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να εξετασθούν περαιτέρω κατά την διαδικασία οριστικοποίησης των βασικών επιλογών στη Β΄ φάση της παρούσας μελέτες, εφόσον υπάρξει σχετική κατεύθυνση από την ΕΥΔ ΕΠ Περιφέρειας Β. Αιγαίου». Ευελπιστούμε.

Καταρχάς, η πρόταση του Δήμου Δυτικής Λέσβου για μια ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΟΧΕ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΚΟΛΠΟΥ ΚΑΛΛΟΝΗΣ, θεμελιώνεται στις σχετικές αδυναμίες και τις δυνατότητες, τους περιορισμούς και της ευκαιρίες (SWOT Analysis).
ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ
- Περιθωριοποίηση και αναπτυξιακή υστέρηση λόγω δραστηριοτήτων υψηλής εποχικότητας, χαμηλής παραγωγικότητας, έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού σε πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, έλλειψης διασύνδεσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την τοπική παραγωγική και κοινωνική βάση, χαμηλού επιπέδου επιχειρηματικότητας, απουσίας εκσυγχρονισμού και οικονομιών κλίμακας για τις υπάρχουσες επιχειρήσεις που συνεπάγεται χαμηλή ανταγωνιστικότητα
- Καμία οργάνωση, διαχείριση και παρακολούθηση προστατευόμενων περιοχών
- Εγκατάλειψη αγροτικής γης
- Ανεξέλεγκτη διάθεση αστικών λυμάτων (ανολοκλήρωτα αποχετευτικά δίκτυα και απουσία συγκεκριμένων εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων)
- Ανεξέλεγκτη διάθεση στερεών αποβλήτων
- Υπεραλίευση, ακατάλληλες αλιευτικές πρακτικές και καταστροφή των χώρων αναπαραγωγής
- Ελλιπής σχεδιασμός και ανάπτυξη ενός πλαισίου ανάδειξης και αξιοποίησης των φυσικών, αρχαιολογικών και πολιτιστικών πόρων και ιδίως των περιοχών υψηλής περιβαλλοντικής αξίας και αισθητικής.
- Απουσία δομών και μηχανισμών προώθησης της απασχόλησης και της δια βίου εκπαίδευσης.
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ
- Προστατευόμενες περιοχές Natura 2000
- Το 30% του συνόλου των μικρών νησιωτικών υγροτόπων του Βορείου Αιγαίου βρίσκεται πέριξ του Κόλπου Καλλονής
- Γεωθερμικό πεδίο Πολιχνίτου και Λισβορίου
- Ιαματικές θερμοπηγές Πολιχνίτου και Λισβορίου
- Παραδοσιακοί οικισμοί (π.χ. Πολιχνίτου, Λισβορίου) και Ιστορικοί τόποι (ΔΕ Αγίας Παρασκευής)
- Αρχαιολογικοί χώροι (π.χ. το Ιερό Μέσων, τα Ιερό Κλοπεδής), Νεώτερα μνημεία (π.χ. σχολικά κτίρια στην Καλλονή, τον Πολιχνίτο και την Αγία Παρασκευή) και 12 μονάδες πολιτιστικής υποδομής (μουσεία)
- Παλαιοντολογικά ευρήματα στην περιοχή Λισβορίου
- Πρωτογενής τομέας (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία)
- Διεθνής προορισμός εναλλακτικού τουρισμού birdwatching
- Μεγάλη τουριστική χωρητικότητα και ευχέρεια χωροθέτησης και ανάπτυξης υποδομών και δραστηριοτήτων.
- Δυνατότητα δημιουργίας συμπληρωματικών εισοδημάτων – πολυαπασχόληση.
- Τοπικά προϊόντα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (σαρδέλα Καλλονής- ΠΟΠ, τυροκομικά-ΠΟΠ, κρασί, μέλι, λάδι, αλάτι κ.λπ.), ενσωματωμένα στην τοπική κουζίνα και διατροφή.
- Ικανοποιητικό οδικό δίκτυο
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ
- Η πληθυσμιακή μείωση, με μεγαλύτερη του Πολιχνίτου (-17,99% 2001-2011) και ο υψηλός δείκτης γήρανσης πληθυσμού
- Φαινόμενα ερημοποίησης και διάβρωσης εδαφών
- Αυξημένος κίνδυνος απώλειας βιοποικιλότητας.
- Ευάλωτες περιοχές στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, κυρίως λόγω του υψηλού κινδύνου πλημμύρας
- Η υποβάθμιση των προστατευόμενων περιοχών (επιχωματώσεις, απόβλητα, άναρχη δόμηση, κλπ)
- Η μελλοντική θεσμοθέτηση του καθεστώτος προστασίας και διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου NATURA 2000
ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ
- Ο πληθυσμός των 15.000 κατοίκων (50% του συνολικού πληθυσμού του Δήμου)
- Η πληθυσμιακή σύνθεση αναφορικά με την απασχόληση, με την πλειοψηφία των απασχολούμενων στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα (ιδιωτική οικονομία)
- Ο νέος λιμένας Σιγρίου
- Ο Αναπτυξιακός Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης «ΑΡΜΟΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΕ», με βασικό μέτοχο το Δήμο Δυτικής Λέσβου και λοιπούς μετόχους τους Δήμους Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου
- Το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ Δήμου Δυτικής Λέσβου και Πανεπιστημίου Αιγαίου
- Το αίτημα του Δήμου Δυτικής Λέσβου στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου για παραχώρηση των δικαιωμάτων διαχείρισης και εκμετάλλευσης των γεωθερμικών πεδίων Πολιχνίτου και Λισβορίου
- Δραστήριοι γυναικείοι αγροτικοί συνεταιρισμοί και νέες δυναμικές ΚΟΙΝΣΕΠ
- Η υποστήριξη της Κ.ΑΛ.Ο. από τον Δήμο Δυτικής Λέσβου, με παραχωρήσεις ακινήτων.
- Η αναγνώριση της αξίας των παραδοσιακών τεχνικών
- Η μελλοντική θεσμοθέτηση του καθεστώτος προστασίας και διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου NATURA 2000
- Η διεθνής τάση επιλογής τουριστικών προορισμών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού με μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
- Ο, υπό εκπόνηση, επιχειρησιακός σχεδιασμός του Δήμου Δυτικής Λέσβου, ο οποίος προβλέπει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο οικοανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή του Κόλπο Καλλονής
- Οι, υπό εκπόνηση, μελέτες ωρίμανσης δράσεων και έργων ανάπτυξης και ανάδειξης των παράκτιων οικοσυστημάτων του Κόλπου Καλλονής και η δικτύωση τους μέσα από πολυθεματικές διαδρομές
- Οι, υπό εκπόνηση, μελέτες ωρίμανσης αντιπλημμυρικών έργων
- Οι πέντε προτάσεις χρηματοδότησης δράσεων διαχείρισης αποβλήτων, με έμφαση στην ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση, με δικαιούχο το Δήμο Δυτικής Λέσβου

ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

Αναφορικά με το κριτήριο που τίθεται στη μελέτη, της ΑΝΑΓΚΗΣ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ και της αναπτυξιακής κινητοποίησης των μηχανισμών και πόρων, εκτιμούμε ότι μια ΟΧΕ Κόλπου Καλλονής υπερισχύει μιας ΟΧΕ-ΤΑΠΤΟΚ Λέσβου και για τους παρακάτω λόγους:
Ο Κόλπος Καλλονής (με 15.000 κατοίκους, περισσότερους από τους μισούς δημότες Δυτικής Λέσβου) είναι η καρδιά του νεοσύστατου Δήμου Δυτικής Λέσβου, σε αντιστοιχία με τη Μυτιλήνη στον ομώνυμο Δήμο. Με το παρόν κείμενο Στρατηγικής, πολύ καλώς, δίνεται για ακόμη μια φορά, στο Δήμο Μυτιλήνη, το πλεονέκτημα ενός βέβαιου ολοκληρωμένου χωρικού σχεδίου για την πόλη της Μυτιλήνης (που θα αφορά και θα επηρεάζει περισσότερους από τους μισούς δημότες του, 28.000 κατοίκους), με ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΑ ΚΟΝΔΥΛΙΑ για τα επιμέρους έργα. Το ίδιο όμως δεν γίνεται, ενώ έχει προταθεί, και για τον Κόλπο Καλλονής του Δήμου Δυτικής Λέσβου. Αντ’ αυτού η συγκεκριμένη χωρική ενότητα εντάσσεται σε έναν γενικότερο σχεδιασμό για όλο το νησί της Λέσβου, που λαμβάνει υπόψη μια γενική έννοια της νησιωτικότητας και όχι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των περιοχών του και επιπλέον, ΚΑΛΕΙΤΑΙ ΝΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΙ ΤΟ ΔΗΜΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΤΕΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΛΑΒΕΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LEADER ΓΙΑ ΟΛΟ ΤΟ ΝΗΣΙ. Η Πολιτεία έχει διαιρέσει διοικητικά το νησί της Λέσβου και η Πολιτεία οφείλει να ενισχύσει ΕΞΙΣΟΥ αυτές τις δυο ενότητες αυτοδιοίκησης. Εξάλλου, όπως αναφέρεται και στην σχετική μελέτη: «Η αύξηση του μεγέθους των ΟΤΑ και η απόπειρα εφαρμογής της αρχής «ένα νησί ένας Δήμος» δυστυχώς δεν συνοδεύτηκε από την αντίστοιχη αναδιοργάνωση και προσαρμογή των υπηρεσιών και των δομών στα νέα δεδομένα με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις την αδυναμία ανταπόκρισης στον ρόλο και στις σύγχρονες απαιτήσεις αλλά και την πλημμελή και ανομοιογενή άσκηση των μεταφερόμενων αρμοδιοτήτων. Άλλωστε τα προβλήματα και οι δυσλειτουργίες που εντοπίσθηκαν οδήγησαν στην επιμέρους διαφοροποίηση αυτής της προσέγγισης με τον διαχωρισμό Δήμων σε ορισμένα μεγάλα νησιά (μεταξύ των οποίων η Λέσβος και η Σάμος)…». Η μυτιληνοκεντρική πολιτική του πρώην Δήμου Λέσβου, υπήρξε ο βασικός λόγος που οδήγησε στο «σπάσιμό» του και δεν μπορεί να μεταφέρεται εκ νέου στον σχεδιασμό της Περιφέρειας. Οι κοινωνικές και αναπτυξιακές ανισότητες μεταξύ των δυο δήμων, αλλά και οι ανισότητες σε επίπεδο χρηματοδοτήσεων και δημόσιων επενδύσεων καθιστούν απολύτως αναγκαίο ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης της χωρικής συνοχής στο εσωτερικό του νησιού.

Αναφορικά με το κριτήριο που τίθεται στη μελέτη, ΤΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΠΟΡΩΝ που σε αυτή την φάση τουλάχιστον είναι περιορισμένοι για να επιλεγούν μεγάλος αριθμός χωρικών παρεμβάσεων, παραπέμπουμε και πάλι στην αναγκαιότητα μιας στρατηγικής ισόρροπης ανάπτυξης, η οποία θα δίνει ίδια βαρύτητα στην βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου, όσο και στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Η αναχαίτιση των πληθυσμιακών διαρροών από την ύπαιθρο στην πόλη και της εγκατάλειψης της αγροτικής γης πρέπει να αξιολογείται ως εξίσου σημαντική (αν όχι σημαντικότερη) με τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής στην πυκνοκατοικημένη πόλη. Επίσης, η Περιφέρεια οφείλει να αναγνωρίσει ότι η δυσανάλογα περιορισμένη χρηματοδότηση της δυτικής Λέσβου, σε σύγκριση με την ανατολική δεν είναι λογικό να εξακολουθήσει για ακόμα μια προγραμματική περίοδο, η οποία θα διαρκέσει μέχρι το 2030. Κατά συνέπεια, μια ανακατανομή των πόρων, ώστε να διασφαλιστούν κονδύλια ειδικά και αποκλειστικά για την ευρύτερη περιοχή του Κόλπου Καλλονής, θα ικανοποιούσε την πρόβλεψη για άρση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων.

Αναφορικά με τα κριτήρια που τίθενται στη μελέτη, της ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ και της ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ επάρκειας και ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ του φορέα που θα αναλάβει τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της στρατηγικής ΟΧΕ, σημειώνεται ότι δομικό στοιχείο του εγχειρήματος που προτείνει ο Δήμος Δυτικής Λέσβου θα είναι η σύμπραξη του Αναπτυξιακού Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης (με βασικό μέτοχο τον Δήμο Δυτικής Λέσβου) «ΑΡΜΟΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.» με το Δήμο, με την επιστημονική κοινότητα, φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο.) και επαγγελματικές ομάδες. Ιδιαιτέρως κρίσιμος θα είναι ο ρόλος του Αναπτυξιακού Οργανισμού, ο οποίος, όπως προβλέπεται και στο Καταστατικό του, μπορεί να οριστεί ως ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν. 4674/2020, το άρθρο 13 του Ν. 4314/2014 και την υπ’ αριθμ. 81168/ΕΥΣΣΑ1796/30-07-2015 Εγκύκλιο της ΓΓ Δημοσίων Επενδύσεων – ΕΣΠΑ, μπορεί να λειτουργήσει ως ΦΟΡΕΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ, αλλά και ως ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ. Εξάλλου, στη μελέτη προτείνεται η δυνατότητα παρακολούθησης της ολοκληρωμένης επένδυσης με την υποστήριξη project manager που θα χρηματοδοτηθεί μέσω της Τεχνικής Βοήθειας ή σαν υποέργο και η ενίσχυση της τεχνικής και διοικητικής ικανότητας σε όλους τους τομείς αλλά κυρίως στην ωρίμανση και υλοποίηση έργων. Το καθεστώς λειτουργίας του Αναπτυξιακού Οργανισμού παρέχει την αναγκαία ευελιξία για την υλοποίηση όλων των ανωτέρω. Σε κάθε περίπτωση, αξιοσημείωτα είναι τα άμεσα αντανακλαστικά του Δήμου Δυτικής Λέσβου, καθώς ο Αναπτυξιακός Οργανισμός που συστάθηκε με πρωτοβουλία του, συγκαταλέγεται στους πρώτους 10 πανελληνίως.

Αναφορικά με το θεσμικό πλαίσιο σχεδιασμού, στη διαμόρφωση των κύριων επιλογών (έργα/ δράσεις/ ενέργειες) που θα συμπεριληφθούν στην πρόταση για τη στρατηγική ΟΧΕ, θα συνυπολογιστούν:
1. οι κύριες αναπτυξιακές επιλογές του ΠΕΠ και της περιφερειακής στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης και ο χωροταξικός σχεδιασμός (Γενικό Πλαίσιο, Περιφερειακά Χωροταξικά Σχέδια, Ρυθμιστικά Σχέδια, ΓΠΣ, ΣΧΟΑΠ, ΖΟΕ, Τομεακά Χωροταξικά Σχέδια, Επιχειρησιακά Προγράμματα των ΟΤΑ α’ βαθμού, άλλα τοπικά αναπτυξιακά σχέδια)
2. οι βασικές στρατηγικές προτεραιότητες της χώρας μας για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021-2027, οι οποίες εστιάζουν:
• στην προώθηση ενός καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού,
• στην προώθηση της δίκαιης μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας, των πράσινων και γαλάζιων επενδύσεων, της κυκλικής οικονομίας, της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, της πρόληψης και της διαχείρισης των κινδύνων.
• στην ενίσχυση της κινητικότητας και των περιφερειακών διασυνδέσεων των ΤΠΕ.
• στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
• στην προώθηση της βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης των αστικών, αγροτικών και παράκτιων περιοχών και τη στήριξη τοπικών πρωτοβουλιών.
3. τα κυριότερα οικονομικά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά και πολιτισμικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή
4. το τοπικό αναπτυξιακό δυναμικό
5. τα αποτελέσματα διαβούλευσης με τοπικούς φορείς

ΟΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ

Σε συνέχεια των ανωτέρω, σε πρώτη προτεραιότητα έχουν τεθεί, προς το παρόν, οι παρακάτω δράσεις. Επισημαίνεται ότι το έλλειμμα σε δράσεις αναφορικά με την εκπλήρωση του στόχου ΙΙ (παραγωγή), αναμένεται να καλυφθεί μετά τη διαβούλευση με τις αντίστοιχες παραγωγικές ομάδες και τους αρμόδιους συλλογικούς φορείς. Το πλήθος και οι χρηματοδοτικές απαιτήσεις των δράσεων προϋποθέτει και τη δέσμευση τομεακών και άλλων προγραμμάτων για συνεισφορά στη Στρατηγική ΟΧΕ.

ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ
1. Η ολοκλήρωση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και των δικτύων αποχέτευσης (εκπλήρωση στόχου ΙΙΙ). Σε αναμονή πρόσκλησης από το ΠΕΠ ΒΑ για χρηματοδότηση των μελετών ωρίμανσης των έργων. Υποστήριξη της ΔΕΥΑΛ στη συγγραφή των προτάσεων.
2. Τα αντιπλημμυρικά έργα στους χειμάρρους Αχέρωνα & Ποταμιά (Καλλονή), Ταξιάρχη (Παράκοιλα), Μυλοπόταμο (Αγ. Παρασκευή), Πεδής, Αλμυροπόταμο (Λισβόρι) και Λαγκάδα (Βρίσα), σε θέσεις αυτών που παρουσιάζονται σοβαρά πλημμυρικά φαινόμενα, είτε σε καλλιέργειες και οικισμούς, είτε σε γέφυρες διασταύρωσης με το επαρχιακό οδικό δίκτυο του νησιού (εκπλήρωση στόχου ΙΙΙ). Είναι έτοιμος ο φάκελος δημοπράτησης των σχετικών μελετών. Σε αναμονή της σχετικής πρόσκλησης από την Περιφέρεια.
3. Υπογειοποίηση δικτύου ηλεκτρικού ρεύματος σε επιλεγμένες περιοχές ιδιαίτερου περιβαλλοντικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος (εκπλήρωση στόχου ΙΙΙ).
4. Δράσεις και έργα ανάπτυξης και ανάδειξης των παράκτιων οικοσυστημάτων του κόλπου Καλλονής και δικτύωση τους μέσα από πολυθεματικές διαδρομές. Μέσα από συγκεκριμένες και στοχευμένες διαδρομές επιθυμούμε να διηγηθούμε στον επισκέπτη τις "ιστορίες" του Κόλπου Καλλονής για τη θάλασσα, τους υγρότοπους, την ορνιθοπανίδα, τη γεωλογία, τον πολιτισμό του. "Ιστορίες" που εκτυλίσσονται από την παλαιολιθική εποχή, την αρχαιότητα, μέχρι τα νεώτερα χρόνια. Πως η φύση (γεωγραφία) επηρέασε την ανάπτυξη του πολιτισμού στην περιοχή και πως ο άνθρωπος διαχρονικά αξιοποίησε τους τοπικούς πόρους (αλιεία, κτηνοτροφία, γεωργία, αλατοπαραγωγή, αναψυχή, ιαματικά λουτρά, κλπ) (εκπλήρωση στόχων Ι και ΙΙΙ). Προετοιμάζεται πρόταση για τη χρηματοδότηση της μελέτης ωρίμανσης των έργων στο ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ.
5. Το Κέντρο Πληροφόρησης, Τεκμηρίωσης και Εκπαίδευσης για την παλαιολιθική κληρονομιά της Λέσβου. Η αρχαιολογική θέση στα Ροδαφνίδια, στο Λισβόρι Λέσβου είναι μοναδική στον Ελλαδικό χώρο και τα Βαλκάνια, αφού συμπληρώνει τη γνώση για τις προϊστορικές μεταναστεύσεις των ανθρωπιδών από την Αφρική προς τη Ευρώπη και αντίστροφα και για την πρώιμη ιστορία της Ευρώπης και της Ασίας. Η ανασκαφή (από το Πανεπιστήμιο Κρήτης), σε πολυάριθμους γεωλογικούς ορίζοντες ηλικίας 165.000 έως 475.000 ετών στον ελαιώνα των Ροδαφνιδίων, φέρνει στο φως μεγάλο αριθμό λίθινων εργαλείων από την δραστηριότητα προϊστορικών ανθρώπων στις παρυφές του Κόλπου της Καλλονής και στις όχθες μικρών ποταμών. Το όραμα του Δήμου Δυτικής Λέσβου για την ανάδειξη της αρχαιολογικής θέσης περιλαμβάνει την άρρηκτη σύνδεσή του με την σύγχρονη οικονομική και κοινωνική ζωή του οικισμού του Λισβορίου, του Κόλπου της Καλλονής, της δυτικής Λέσβου και του νησιού εν γένει. Το Κέντρο Πληροφόρησης, Τεκμηρίωσης και Εκπαίδευσης για την Παλαιολιθική Κληρονομιά της Λέσβου θα λειτουργεί (σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης) συμπληρωματικά με την επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο στα Ροδαφνίδια (που θα αναδειχθεί σύμφωνα με τη υπάρχουσα νομοθεσία σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης) , ενώ και τα δυο σημεία θα αποτελέσουν σταθμούς του δικτύου περιηγητικών/ θεματικών διαδρομών του Κόλπου Καλλονής. Αξιοποιώντας τη σύγχρονη μουσειολογία και τις ψηφιακές τεχνολογίες για την διάχυση της πληροφορίας που αφορά στη θέση και τη μακρά ιστορία του Κόλπου της Καλλονής, της Λέσβου και του Βορειοανατολικού Αιγαίου, επιτυγχάνεται ο σκοπός της πληροφόρησης του κοινού, της υλοποίησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων και της υποστήριξης της έρευνας. Πρόκειται για ένα αναπτυξιακό εργαλείο που θα προσελκύσει επισκέπτες, θα αναδείξει τη σημασία του μοναδικού Κόλπου Καλλονής ως πυρήνα μοναδικής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και θα ενισχύσει την τοπική οικονομία (εκπλήρωση στόχου Ι).
6. Το Μουσείο Αλατιού στις αλυκές Καλλονής (εκπλήρωση στόχων Ι και ΙΙΙ).
7. Το Θεματικό Πάρκο Αμπελουργίας και Οίνου στην Ανεμώτια. Μέσα από μια σειρά μελετών, σχεδιάζουμε να ωριμάσουμε συγκεκριμένα έργα, τα οποία διακρίνονται σε δυο υποενότητες. Α. Θεματικό Πάρκο Αμπελουργίας & Οίνου (διαμόρφωση καλλιεργήσιμης γης έκτασης 100 στρεμμάτων σε αναβαθμίδες με ξερολιθιές, κατασκευή υδατοσυλλεκτών, ομβροδεξαμενών, δικτύου άρδευσης, χώρων στάθμευσης, αξιοποίηση ΑΠΕ) και Β. Θεματικό Πάρκο Αναψυχής (Κατασκευή Μουσείου Οίνου & Αποσταγμάτων, βιωματικού εργαστηρίου οινοποίησης και απόσταξης, υπαίθριου αμφιθεάτρου πολιτιστικών δράσεων, εκθετηρίου αμπελοοινικών προϊόντων του Πάρκου, αναψυκτήριου, λιθόστρωτου βιωματικού μονοπατιού που θα συνδέει τα διάφορα τμήματα του Θεματικού Πάρκου, χώρων - στάσεων κατά μήκος της κεντρικής διαδρομής που θα διασχίζει την καλλιεργήσιμη γη (και για ΑΜΕΑ), προκειμένου να διευκολυνθούν οι υπαίθριες εκδηλώσεις και ξεναγήσεις), στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης παρέμβασης, για την αξιοποίηση δημοτικής έκτασης 650 στρεμμάτων, για τη δημιουργία ενός θεματικού πάρκου. Η διαμόρφωση της ενιαίας καλλιεργήσιμης γης σε αναβαθμίδες με τις υποστηρικτικές υποδομές, θα αποτελέσει ένα από τα βασικά αναπτυξιακά εργαλεία του αμπελουργικού τομέα της περιοχής. Ως πάρκο αναψυχής θα αναπαριστά τις αμπελουργικές δραστηριότητες της περιοχής και θα αναδεικνύει την παραδοσιακή αμπελουργία της Δυτικής Λέσβου. Μέσα στην οινοτουριστική διαδρομή ο επισκέπτης θα έρχεται σε επαφή με τις καθημερινές καλλιεργητικές εργασίες και θα έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει σε αυτές. Όλες οι υποδομές θα είναι συμβατές με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής, «πράσινες» και σύμφωνες με τις αρχές της ήπιας και βιώσιμης ανάπτυξης. Για παράδειγμα, τα κτίσματα θα παραπέμπουν στις «κούλες» που υπήρχαν στην περιοχή και έχουν τις ρίζες τους στο βάθος της ιστορίας και τα οποία θα κατασκευαστούν με ηφαιστειακή πέτρα που υφίσταται εντός του ακινήτου (εκπλήρωση στόχων Ι, ΙΙ και ΙΙΙ).
8. Η αναστήλωση και αξιοποίηση του Δημοτικού Συγκροτήματος Διατηρητέων Κτιρίων ΚΑΛΙΑΜΠΕΗ (ΣΠΙΤΑΡΟΝΑ), συνολικού εμβαδού 1600 τ.μ. περίπου, στη Σκάλα Πολιχνίτου, το οποίο σχεδιάζεται να στεγάσει εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Ήδη, ο Δήμος Δυτικής Λέσβου και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχουν συνυπογράψει Μνημόνιο Συνεργασίας, στο πλαίσιο του οποίου, προβλέπονται αντίστοιχες δράσεις. Ο βασικός στόχος της ενέργειας είναι η δημιουργία ενός πόλου έρευνας και εκπαίδευσης διεθνούς εμβέλειας, σε θέματα θαλασσίου ή γενικότερα παρακτίου περιβάλλοντος. Ως επιμέρους στόχοι τίθενται (α) η διεξαγωγή έρευνας και η παροχή υπηρεσιών σε θέματα παρακτίου περιβάλλοντος, (β) η ανάπτυξη δραστηριοτήτων εκπαίδευσης, (γ) η ανάπτυξη διεθνών ανταλλαγών επιστημονικού προσωπικού και φοιτητών για συνεργασία σε θέματα έρευνας, (δ) η οργάνωση συνεδρίων εθνικής και διεθνούς εμβέλειας, (ε) η ανάπτυξη Μουσείου Φυσικού Περιβάλλοντος (θαλασσίου, χερσαίου και άλατος) και Ενυδρείου για την προσέλκυση επισκεπτών και την εκπαίδευση, σε συνδυασμό με την δυνατότητα διενέργειας περιβαλλοντικού καταδυτικού τουρισμού και (στ) η διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω της επισκευής και χρήσης του συγκροτήματος κτιρίων, των οποίων η κατασκευή ανάγεται στα μέσα του 19ου αιώνα (εκπλήρωση στόχων Ι, ΙΙ και ΙΙΙ).
9. Η αξιοποίηση του γεωθερμικού πεδίου Πολιχνίτου (εκπλήρωση στόχων ΙΙ και ΙΙΙ). Έχει κατατεθεί αίτημα διαχείρισης και εκμετάλλευσης του πεδίου ατην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου.
10. Η αξιοποίηση των ιαματικών πηγών Πολιχνίτου και Λισβορίου (εκπλήρωση στόχων Ι, ΙΙ και ΙΙΙ).
11. Η προώθηση συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών και άλλων προϊόντων (πράσινα σημεία, γωνίες ανακύκλωσης, κομποστοποίηση), με την υποστήριξη από ευφυή συστήματα (εκπλήρωση στόχου ΙΙΙ). Έχουν γίνει σχετικές προτάσεις στο ΠΕΠ ΒΑ και στο ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ.
12.Τα ευφυή συστήματα, εφαρμογές και πλατφόρμες που στοχεύουν: (α) στην υποστήριξη του τοπικού θεματικού τουρισμού, την ανάδειξη του περιβάλλοντος και του πολιτισμού, τη σύνδεση του τοπικού τουριστικού και αγροτικού δυναμικού και την ανάδειξη των τοπικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων και (β) στη μείωση της σπατάλης ενέργειας (έξυπνοι φωτισμοί, μείωση ενεργοβόρων συσκευών/εξοπλισμού, ευφυείς εφαρμογές/δράσεις βελτιστοποίησης της διαχείρισης ενέργειας και αξιοποίηση Α.Π.Ε.) (εκπλήρωση στόχων Ι, ΙΙ και ΙΙΙ).

Η πρόταση του Δήμου Δυτικής Λέσβου και στο www.mwlesvos.gr.

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΛΕΣΒΟΥ
ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ ΒΕΡΡΟΣ

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΒΟΥΡΟΥ
ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ & ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΝΟΜΟΥ ΣΑΜΟΥ.

Ως δ/ντρια του ΚΑΑΕΚΤ Σάμου συμφωνώ με την ΔΑ της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου για υλοποίηση ΟΧΕ -ΤΑΠΤΟΚ. Είμαστε έτοιμοι για μια συνεργασία που θα οδηγήσει στην οικονομική, κοινωνική & πολιτιστική Ανάπτυξη του τόπου μας.
Το ΚΑΑΕΚΤ Σάμου έχει αποδείξει ότι, διαθέτει εμπειρία και αποτελεσματικότητα τόσο στον σχεδιασμό, όσο και στην υλοποίηση αναπτυξιακών προγραμμάτων. Την ΟΤΔ της Σάμου την αποτελούν στελέχη με πολυετή εμπειρία υλοποίησης αναπτυξιακών προγραμμάτων.
Άλλωστε οι Ο.Χ.Ε παρουσιάζουν μεγάλες ομοιότητες με τα τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα που χρόνια υλοποιούμε τόσο ως προς τον σχεδιασμό τους ,όσο και ως προς την υλοποίηση τους. Γνωρίζουμε τις ανάγκες της νησιωτικής μας περιοχής ερχόμενοι σε συχνές διαβουλεύσεις , μέσα από τα προγράμματά μας με τον τοπικό πληθυσμό, εντοπίζουμε τα προβλήματα τους και προσπαθούμε τα αναπτυξιακά προγράμματα που υλοποιούμε να φέρουν πραγματική ανάπτυξη στον τόπο μας μείωση της ανεργίας και δέλεαρ επιστροφής των νέων στον τόπο τους .
Τέλος σημαντικό στοιχείο αποτελεί ότι, οι ΟΤΔ της περιοχής Β.Α έχουν μάθει να συνεργάζονται αρμονικά τόσο μεταξύ τους όσο, και με τους λοιπούς αναπτυξιακούς και κοινωνικούς φορείς της Περιφέρειας Β Αιγαίου προκειμένου να πετύχουν το καλύτερο για τον τόπο τους.

Η πρόταση της Ε.Υ.Δ. Ε.Π. της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου για τον Σχεδιασμό και αξιοποίηση πόρων και από τα ταμεία ΕΤΠΑ και ΕΚΤ σε μια προσέγγιση LEADER αποτελεί μια ουσιαστική τομή στη φιλοσοφία της Tοπικής Ανάπτυξης και μια καινοτομία στον εθνικό χώρο με τα έως σήμερα δεδομένα.
Η ολοκληρωμένη χωρική προσέγγιση, η αποκέντρωση πόρων και η ενδυνάμωση των τοπικών κοινωνιών έχουν αναχθεί σε βασικούς πυλώνες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής, του Ευρωπαϊκού κεκτημένου για την συνοχή, την τοπική ανάπτυξη και την επένδυση στο κοινωνικό κεφάλαιο.
Η πρωτοβουλία της ΕΥΔ Ε.Π. Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου να εμβαθύνει στην έννοια της "τοπικότητας" σε επίπεδο συνεκτικής χωρικής ενότητας με κρίσιμη μάζα παρέμβασης και στην αναγνώριση των τοπικών αναγκών των κοινοτήτων του Βορείου Αιγαίου διαμορφώνει σοβαρές βάσεις για πολλαπλασιαστικά οφέλη και συνθήκη στρατηγικά σχεδιασμένης ανάπτυξης στις περιοχές μας με κρίσιμη μάζα, συγκέντρωση δυνάμεων, και στόχους για απτά αποτελέσματα.
Η συγκέντρωση και εξοικονόμηση των δυνάμεων των περιοχών μας και ιδιαίτερα της Λέσβου σε μια ενιαία και ολοκληρωμένη προσέγγιση χωρίς αποκλεισμούς μόνο όφελος μπορεί να προσφέρει στην οραματική διάσταση της ανάπτυξης με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων, πλουραλισμό και ρεαλισμό στην υλοποίηση για την ανάσχεση των πολλαπλών προκλήσεων και ανισοτήτων της τελευταίας δεκαετίας ειδικά στη νησιωτική Λέσβο.
Η ΕΤΑΛ Α.Ε., ως Ομάδα Τοπικής Δράσης και "εργαλείο" ανάπτυξης για τη Λέσβο ξεκίνησε ενσωματώνοντας τις 7 αρχές της φιλοσοφίας LEADER από το 1992:
• Ανελικτική προσέγγιση «από κάτω προς τα πάνω» (bottom-up)
• Χωρική προσέγγιση σε συνεκτική περιοχή και αποκεντρωμένη διαχείριση
• Τοπική Εταιρική Σχέση με διευρυμένη συμμετοχή τοπικών φορέων
• Ολοκληρωμένη, Οραματική, πολύ-τομεακή και πλέον πολύ-ταμειακή Τοπική Αναπτυξιακή Στρατηγική.
• Δικτύωση περιοχών και ενίσχυση μεταφοράς γνώσης
• Καινοτομία στην αντιμετώπιση προκλήσεων
• Συνέργειες και Συνεργασίες σε Εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Από το 1992 έως σήμερα ακολουθώντας πιστά τις αρχές αυτές η ΕΤΑΛ διαμόρφωσε και υπηρετεί Ενιαία, συνεκτική και αποτελεσματική Τοπική Αναπτυξιακή Στρατηγική με Όραμα, όχι απλά για την διαχείριση πόρων και όφελος δικαιούχων ιδιωτικού ή δημοσίου συμφέροντος, όσο για την διαμόρφωση συνθηκών ενδυνάμωσης της ίδιας της κοινωνίας, των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης, τομεακών και κλαδικών ενώσεων και της κοινωνίας των πολιτών για να συμμετέχουν και να συν-διαμορφώνουν τις αναπτυξιακές προοπτικές της Λέσβου.
Μετά από 29 χρόνια αυτό που ξεκίνησε ως "πείραμα", (Κοινοτική πρωτοβουλία LEADER) στη Λέσβο έχει διαμορφώσει βαθιές ρίζες εμπιστοσύνης, αποτελεσμάτων και πραγματικής επίδρασης και οφέλους στο κοινωνικό κεφάλαιο που διατηρείται σταθερά στο χρόνο.
Η ΕΤΑΛ Α.Ε. κατά καιρούς έχει υλοποιήσει με επιτυχία με διάφορους ρόλους Προγράμματα και πράξεις με χρηματοδότηση από όλα τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε. Έχει πλέον διαμορφώσει σαφή προσανατολισμό στην πολυ-ταμειακή προσέγγιση πέραν του Γεωργικού Ταμείου (ΠΑΑ-ΕΓΤΑΑ) με την εισαγωγή καινοτόμων δράσεων από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας και Θάλασσας (ΕΠΑΛΘ-ΕΤΘΑ) ως Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης του στη Λέσβο.
Η ΕΤΑΛ Α.Ε. έχει επιτύχει να αναγνωρισθεί ως "καλή πρακτική" και πιλότος σε ευρωπαϊκό επίπεδο μέσω εθνικών και ευρωπαϊκών ελεγκτικών μηχανισμών για τη στρατηγική της, το σύστημα διαχείρισης της και την επάρκειά της και έχει πετύχει υψηλού επιπέδου αναγνώριση και επίδραση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και fora. (Ε.Ε., ENRF, FARNET, AIEDL, Lnet κ.α.). Σε Εθνικό επίπεδο η ΕΤΑΛ Α.Ε. συμμετέχει στο Ελληνικό Δίκτυο ΟΤΔ και ως μέλος της επταμελούς συντονιστικής επιτροπής του.
Η πρόταση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου να ενσωματώσει στο σχεδιασμό του Περιφερειακού Προγράμματός της "ΟΧΕ-ΤΑΠΤΟΚ" μέσω των ταμείων ΕΤΠΑ και ΕΚΤ μας δημιουργεί αισιοδοξία και πεποίθηση ότι, λόγω του τοπικού σχεδιασμού με την συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και εταίρων δημοσίων και ιδιωτικών συμφερόντων, το νέο Ε.Π. της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου σε συνδυασμό με την εγκατεστημένη εμπειρία και της ΕΥΔ και των 4 ΟΤΔ της Περιφέρειας μας θα προσδώσει ακόμη περισσότερα αποτελέσματα στο μέλλον.
Το νέο ΠΕΠ εμπλουτίζεται και διευρύνει την διεισδυτικότητα του στη βάση του κοινωνικού κεφαλαίου ακόμη περισσότερο και θα μπορέσει να επικεντρωθεί και σε μικρής κλίμακας δημόσιου χαρακτήρα παρεμβάσεις που θα αποτελούν μοχλό για την κοινωνική ευημερία και επιχειρηματική δραστηριότητα, και σε επικέντρωση-ανάδειξη αναγκών μικρο-περιοχών, σε υποστήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, ανάδειξη της κοινωνικής καινοτομίας, ανάσχεση της φτωχοποίησης, απασχολησιμότητα, αλλά και σε κρατικές ενισχύσεις με την αέναη αναζήτηση της έξυπνης εξειδίκευσης - καινοτομίας, εκσυγχρονισμού, βελτίωσης, ανταγωνιστικότητας και της αναβάθμισης των όρων ζωής και άσκησης οικονομικών-επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στη νησιωτική ύπαιθρο.
Η ΕΤΑΛ Α.Ε. χαιρετίζει την πρόταση και την ανοικτή διαβούλευση και σύμφωνα με την εμπειρία που έχει διαμορφώσει, την ικανότητα διαχείρισης που έχει τεκμηριώσει, τις θετικές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία και την ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας του συνόλου της Λέσβου εγγυάται την ανταπόκριση της στο σχεδιασμό και υλοποίηση Ενιαίας και Συνεκτικής Τοπικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής με "Όραμα" και ρεαλισμό για το σύνολο της Λέσβου χωρίς αποκλεισμούς με τις παρακάτω αρχές:
• Αποτελεσματικότητα, επαγγελματική προσέγγιση, ευελιξία, διαφάνεια, φερεγγυότητα, υπευθυνότητα και λογοδοσία.
• Στοχοπροσήλωση, Συμπληρωματικότητα, Τοπική ταυτότητα-χαρακτήρας, Ιδιαιτερότητα μικρο-περιοχών, Εξωστρέφεια, Ελκυστικότητα
• Τοπική ενεργοποίηση και εφαρμογή, συνεργασία, ενίσχυση εταιρικών σχέσεων, συμμετοχή
• Πιλοτική διάσταση, ποιότητα, διαφοροποίηση, απασχολησιμότητα
• Ολοκληρωμένη διάσταση, ανταγωνιστικότητα, βιωσιμότητα, αειφορία.
Η ΕΤΑΛ Α.Ε. συνεχίζοντας τη συνεργασία της στη τρέχουσα προγραμματική περίοδο με την ΕΥΔ ΕΠ ΠΒΑΙ, είναι στη διάθεση της ΕΥΔ Ε.Π. της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου για να συνεισφέρει στο σχεδιασμό και την υλοποίηση με όλες τις δυνάμεις της, διασφαλίζοντας τη συμπληρωματικότητα των παρεμβάσεων με τις αντίστοιχες του ΠΑΑ και του ΕΠΑΛΘ της τρέχουσας, της μεταβατικής, και της επόμενης Προγραμματικής Περιόδου, να συμβάλει στην συγκέντρωση πόρων και δυναμικού στους κοινούς αναπτυξιακούς στόχους.
Ειδικά στην περίπτωση των νησιών ως ενιαίων, ολοκληρωμένων και σχετικά αυτόνομων χωρικών συνόλων οι 4 ΟΤΔ της Περιφέρειας μας διαθέτουν όλη την απαραίτητη εγκατεστημένη γνώση, εμπειρία και αντίληψη για να διασφαλιστούν αρμονική συνεργασία, πολλαπλασιαστικά οφέλη, θετικές επιπτώσεις, οικονομίες κλίμακας και επικεντρωμένη αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων.
Παναγιώτης Τατάκης
Πρόεδρος Δ.Σ. & ΕΔΠ
Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης Λέσβου - ΕΤΑΛ Α.Ε.

ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ δήμου Χίου ΒΑΑ _Ε.Π. Βόρειο Αιγαίο 2021-2027
Η περιοχή παρέμβασης ξεκινά βόρεια, από τη Δασκαλόπετρα στην Δ.Ε. Ομηρούπολης, περιλαμβάνει τον οικισμό του Βροντάδου και την πόλη της Χίου στη Δ.Ε. Χίου και συνεχίζει νότια έως τα Κεραμεία - Θυμιανών στη Δ.Ε. Αγίου Μηνά. Αφορά το αστικό και το περιαστικό τμήμα της πόλεως της Χίου και το παραλιακό μέτωπο που εκτείνεται ανατολικά της. Στην περιοχή αυτή εκπονείται το ΣΒΑΚ του δήμου Χίου.

ΒΑΑ _Ε.Π. Βόρειο Αιγαίο 2021-2027 Διαβούλευση δήμος Χίου
Όσον αφορά στις επιλέξιμες δράσεις στο πλαίσιο της ΒΑΑ 2021-2027, ζητείται η δυνατότητα ενεργοποίησης των υποκείμενων μελετών του Γ.Π.Σ. της πόλης της Χίου.
Επίσης, αναγκαιεί η επιλεξιμότητα Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων όπως η μελέτη Ε.Χ.Σ. (Ειδικού Χωρικού Σχεδίου) για το παραλιακό μέτωπο που διατρέχει και τις τρεις Δ.Ε. Ομηρούπολης, Χίου και Αγίου Μηνά, κρίνεται ως πρωταρχικής σημασίας, ώστε να δρομολογηθεί η ανάπλασή του.
Επιπλέον δράσεις της ΒΑΑ θα αφορούν στην υλοποίηση (ή και εκπόνηση) μελετών στο πλαίσιο της ανάπλασης του Παραλιακού Μετώπου της Χίου (Δ.Ε. Ομηρούπολης, Χίου και Αγίου Μηνά).

ΟΧΕ - ΤΑΠΤοΚ Ε.Π. Βόρειο Αιγαίο 2021-2027_Διαβούλευση δήμος Χίου
Όσον αφορά στις επιλέξιμες δράσεις στο πλαίσιο της ΟΧΕ - ΤΑΠΤοΚ 2021-2027, ζητείται η δυνατότητα ενεργοποίησης των υποκείμενων μελετών των ΣΧΟΟΑΠ του δήμου Χίου, συγκεκριμένα των ΣΧΟΟΑΠ Δ.Ε. Αγίου Μηνά, Δ.Ε. Καμποχώρων, Δ.Ε. Αμανής, Δ.Ε. Μαστιχοχωρίων και Δ.Ε. Καρδαμύλων.

Η πρόταση της Ε.Υ.Δ. Ε.Π. της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου για τον Σχεδιασμό και αξιοποίηση πόρων από τα ταμεία ΕΤΠΑ και ΕΚΤ σε μια προσέγγιση LEADER και η επιλογή των Αναπτυξιακών Εταιρειών των νησιών της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, ως φορέων σχεδιασμού και διαχείρισης, μας βρίσκει απόλυτα σύμφωνους.
Οι αναπτυξιακές εταιρείες, οι οποίες έχουν υλοποιήσει με επιτυχία και με διάφορους ρόλους προγράμματα και πράξεις με χρηματοδότηση από όλα τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν πλέον διαμορφώσει σαφή προσανατολισμό στην πολυ-ταμειακή προσέγγιση και έχουν αποκτήσει εμπειρία τόσο στον σχεδιασμό ολοκληρωμένων αναπτυξιακών προγραμμάτων, όσο και στην διαχείρισή τους.
Η ικανότητα διαχείρισης που έχει αποκτηθεί τα προηγούμενα έτη, οι θετικές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία από την υλοποίηση των προγραμμάτων LEADER, η θετική ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας της νησιών μας, η στελέχωση με έμπειρο και ικανό προσωπικό, μας καθιστούν τοπικούς μηχανισμούς που μπορούμε να προσεγγίσουμε καλύτερα την περιοχή μας, να συνεννοηθούμε με τις τοπικές κοινωνίες και την αυτοδιοίκηση και να πετύχουμε την μέγιστη συνεννόηση.
Η άριστη συνεργασία μας με όλους τους φορείς των περιοχών μας (δημόσιους και ιδιωτικούς), μας δίνει την δυνατότητα να συγκεντρώνουμε μέσω διαβουλεύσεων, τις απόψεις του συνόλου της τοπικής κοινωνίας, να αναδεικνύουμε τα πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής και τις ευκαιρίες οι οποίες δημιουργούνται και να σχεδιάζουμε την υλοποίηση των προγραμμάτων που διαμορφώνουν αναπτυξιακές προοπτικές.

Η πρόταση της Ε.Υ.Δ. Ε.Π. της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου πιστεύω ότι οδεύει σε σωστή τροχιά, φαντάζει ελπιδοφόρα και θα διορθώσει πολλά κακώς κείμενα κυρίως στο θέμα του σχεδιασμού των προγραμμάτων ενίσχυσης σύμφωνα με τις ανάγκες και τα πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής και όχι ανά τομέα όπως ίσχυε τόσα χρόνια με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αξιοποιηθούν κατάλληλα κυρίως από τα μικρά νησιά όπως το δικό μας τους Φούρνους Κορσεών ή και της Ικαρίας που συνεργαζόμαστε.
Επίσης η ενίσχυση του ρόλου των ΟΤΔ στο σχεδιασμό και την υλοποίηση αυτών είναι πολύ σημαντική αφού για εμάς ως μελετητές ή και εν δυνάμει επενδυτές ήταν ο πιο άμεσος δίαυλος επικοινωνίας και πληροφόρησης, υπάρχει αρμονική συνεργασία και όταν χρειαζόταν και ζητήθηκε δεν μας αρνήθηκαν την τεχνική υποστήριξη. Είναι δομές που έχουν συμβάλει θετικά, όπου μπορούμε να τις προσεγγίσουμε πιο εύκολα και να τους παραθέσουμε τις απόψεις και προτάσεις μας, γεγονός που μόνο προς το καλό μπορεί να οδηγήσει και στην οικονομική ανάπτυξη των νησιών μας.

Πολύ εύστοχη η πρόταση τα ΟΤΔ να συμμετέχουν ενεργά στον σχεδιασμό των προγραμμάτων που μέχρι τώρα υλοποιούσαν. Η πολυετή πείρα στον χώρο, το επιστημονικά καταρτισμένο προσωπικό και η γνώση των ιδιαιτεροτήτων κάθε περιοχής, θα οδηγήσει στον σχεδιασμό αναπτυξιακών προγραμμάτων που θα προάγει επιχειρηματικές προτάσεις προς την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων κάθε περιοχής αλλά και την κάλυψη των ελλείψεων της.
Αυτή η στρατηγική κίνηση θα οδηγήσει σε στοχευμένη επιλογή προτάσεων, ταχύτερη διάθεση των κονδυλίων και κατ' επέκταση αλματώδη ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών.
Ευελπιστούμε στην ανάθεση του σχεδιασμού αναπτυξιακών προγραμμάτων στα ΟΤΔ και ήμαστε στη διάθεση σας για ανταλλαγή απόψεων ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών.

Ως μελετητής επενδυτικών σχεδίων ,συμφωνώ απόλυτα με την πρόταση της Ε.Υ.Δ. Ε.Π. της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου για τον Σχεδιασμό και την αξιοποίηση πόρων από τα ταμεία ΕΤΠΑ και ΕΚΤ σε μια προσέγγιση LEADER σε συνδυασμό πάντα με την επιλογή Αναπτυξιακών Εταιρειών των νησιών της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, ως φορέων σχεδιασμού και διαχείρισης.Οι Ομάδες Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) οι οποίες δραστηριοποιούνται στην τοπική κοινωνία των νησιών μας, λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους τις ανάγκες της κάθε τοπικής αγοράς, προσπαθώντας κάθε φορά να τις ενσωματώσουν στα προγράμματα τα οποία υλοποιούν ,διαθέτοντας το κατάλληλο προσωπικό ,την τεχνογνωσία και την εμπειρία για να τα διαχειριστούν. H συμβολή τους ήταν έως και σήμερα ουσιαστική (καλή συνεργασία, τεχνική υποστήριξη κλπ) και βασισμένοι στην εμπειρία που έχουν διαμορφώσει, την αποδεδειγμένη ικανότητα διαχείρισης ,τις θετικές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία και παράλληλα την ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας του συνόλου των νησιών του Β. Αιγαίου, είναι κατάλληλοι να υποβάλουν Τοπικά Αναπτυξιακά Σχέδια, ορίζοντας τις περιοχές εφαρμογής των παρεμβάσεων, την αναπτυξιακή στρατηγική, την διαδικασία υλοποίησης ,τους ειδικούς στόχους και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα ,με σκοπό πάντα την μέγιστη οικονομική ανάπτυξη και στήριξη των νησιών μας.

Σαν επαγγελματίας μελετητής, αλλά και σαν πολίτης της περιφέρειας Β. Αιγαίου, αναγνωρίζω την ανάγκη και την σημασία της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης και μάλιστα σε περιοχές που τα τελευταία χρόνια έχουν δοκιμαστεί αρκετά και έχουν πληγεί σε διάφορους τομείς, τελευταίο παράδειγμα ο μεγάλος σεισμός στη Σάμο. Θα πρέπει να αποτελεί μέριμνα όλων μας η ενδυνάμωση της τοπικότητας και η ανάπτυξης μηχανισμών και πόρων που θα φέρουν καινούργιες ιδέες, επενδύσεις και οικονομική σταθερότητα στα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.

Θεωρώ ότι προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με την πρόταση για τις ΟΧΕ. Είναι σημαντική η συμβολή των ΟΤΔ προς αυτή την κατεύθυνση, με ενεργούς ρόλους στις αποφάσεις και την διαχείριση των προγραμμάτων. Μόνο έτσι υπάρχει ελπίδα για την ανάδειξη των τοπικών δυνατοτήτων και των τοπικών ιδιαιτεροτήτων που κατά την άποψή μου είναι πολύ σημαντικές .

Ως μελετητής στη Σάμο τα τελευταία 8 χρόνια, βλέπω με θετικό μάτι την ενίσχυση των ΟΤΔ, με μεγαλύτερο ρόλο στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων μέσω διαβουλεύσεων με περισσότερες τοπικές ομάδες, συλλόγους κλπ. Έχει αποδειχθεί εκ του αποτελέσματος ότι οι αναπτυξιακές εταιρείες (ΚΑΑΕΚΤ Σάμου, ΑΝΕΛ Α.Ε., ΕΤΑΛ Α.Ε. και ΕΤΑΧ Α.Ε.) έχουν πλέον την εμπειρία και την τεχνογνωσία για την υλοποίηση τέτοιων προγραμμάτων. Η επιτυχία μεγάλου μέρους όλων των προηγούμενων αναπτυξιακών προγραμμάτων οφείλεται στην συμβολή των ΟΤΔ και στην προσπάθεια που καταβάλουν για την επίτευξη του κοινού στόχου.

Ελπίζω η νέα διαχειριστική περίοδος να φέρει προγράμματα που θα αναδείξουν την τοπική κληρονομιά του κάθε τόπου.

Θα συμφωνήσω και εγώ με την αξιοποίηση των Εταιρειών Τοπικής Ανάπτυξης για τον σχεδιασμό, την διαχείριση και τον έλεγχο των ΟΧΕ-ΤΑΠΤΟΚ, εφόσον διαθέτουν πολύχρονη εμπειρία και παρουσιάζουν υψηλό βαθμό απόδοσης στην απορρόφηση πόρων. Η διασύνδεση τους με τους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και παραγωγικούς και επαγγελματικούς φορείς του κάθε νησιού, όπως και τις αντίστοιχες τοπικές κοινωνίες, καθιστούν τις Εταιρείες Τοπικής Ανάπτυξης τον πλέον κατάλληλο ενδιάμεσο φορέα για τη διαχείριση ολοκληρωμένων τοπικών προγραμμάτων.
Θα έβαζα επιπλέον ένα προβληματισμό, μήπως η εμπειρία και αποτελεσματικότητα αυτών των εταιρειών μπορεί να αξιοποιηθεί στο σύνολο των ΟΧΕ. Στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η ιδέα της Αστικής Αρχής για τη διαχείριση των ΒΑΑ. Νομίζω ότι στη φάση αυτή θα πρέπει να γίνει μια αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των Αστικών Αρχών και εάν αυτή δεν κρίνεται ικανοποιητική, να αναζητηθούν νέες λύσεις για να γίνει πιο αποτελεσματική η διαχείριση των αντίστοιχων Ολοκληρωμένων Παρεμβάσεων.

Ως εκπρόσωπος γραφείου Συμβούλων Επιχειρήσεων με έδρα την Λέσβο θεωρούμε ότι ο σχεδιασμός που δίνει έμφαση στις τοπικές στρατηγικές σε σχέση με τα κεντροποιημένα προγράμματα ανάπτυξης κινείται προς την σωστή κατεύθυνση . Τα τοπικά αναπτυξιακά σχέδια μπορούν να αφουγκραστούν καλύτερα τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας των τοπικών κοινωνικών εταίρων , είναι δυναμικά και μπορούν να στοχεύσουν καλύτερα στην κάλυψη των βασικών κοινωνικών αναγκών και να αντιμετωπιστούν τα αναπτυξιακά προβλήματα και η οικονομική υστέρηση των νησιών . Οι ομάδες Τοπικής Δράσης των νησιών του Βορείου Αιγαίου (ΕΤΑΛ Α.Ε., ΚΑΑΕΚΤ Σάμου, ΑΝΕΛ Α.Ε., και ΕΤΑΧ Α.Ε.)διαθέτουν την εμπειρία , την οργανωτική δομή , την διαχειριστική ικανότητα στην υλοποίηση αντίστοιχων έργων και μπορούν με την κατάλληλη στελεχιακή διεύρυνση να υποστηρίξουν αποτελεσματικά το αυξημένο έργο που θα προκύψει από την υλοποίηση του προτεινόμενου σχεδιασμού . Επίσης και όσον αφορά τις θεματικές ΟΧΕ και βάση της εμπειρίας από την παρούσα προγραμματική περίοδο θεωρούμε ότι ίσως έπρεπε να δοθεί στόχευση ,βαρύτητα και ειδικοί πόροι και στην ενότητα Αγροδιατροφή η οποία αποτελεί κρίσιμο τομέα με συγκριτικά πλεονεκτήματα για τα νησιά μας .

Για την αποδοτικότερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων που θα διατεθούν, ο σχεδιασμός οφείλει να λάβει υπ' όψιν την ανάγκη συμπληρωματικότητας των παρεμβάσεων που θα προταθούν με στόχο την συνέργεια αυτών για το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα.

Ως Διευθύντρια της Εταιρείας Έρευνας, Εκπαίδευσης, Καινοτομίας και Ανάπτυξης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου Α.Ε. χαιρετίζω τον σχεδιασμό της ΔΑ της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου για την επόμενη προγραμματική περίοδο. Ειδικότερα δε θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική και διαφοροποιημένη την παραπάνω προτεινόμενη ΟΧΕ Μικρών Νησιών δεδομένου ότι τα μικρά νησιά της ΠΒΑ αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις και χρήζουν διαφοροποιημένη αντιμετώπιση.

Ο τουρισμός αποτελεί προτεραιότητα για τη Περιφέρεια και για κάθε ένα από τα νησιά ξεχωριστά; Αν ναι χρειάζεται να ξεπεραστεί η άποψη που επικρατεί μέχρι σήμερα ότι η αρμοδιότητα της Περιφέρειας είναι η τουριστική προβολή, ενώ αναφέρεται ρητά ότι είναι ΚΑΙ ο σχεδιασμός. Αλλωστε η λογική του προβάλω "τις ομορφιές" του τόπου έχει κοστίσει πολλά εκατομμύρια μέχρι τώρα και δεν έχει αποδόσει. Βασική αρχή του marketing είναι ότι προβάλω "προϊόντα". Ποιό είναι άραγε το "τουριστικό προϊόν" που προβάλουμε και αφού το ότι κάνουμε δεν έχει επιτυχία, ευκαιρία να το αλλάξουμε.

Πως; Με τις ΟΧΕ που έχουν προταθεί ανά νησί. Ο τουρισμός χρειάζεται ολοκληρωμένη προσέγγιση γιατί χρειάζεται: (α) νέες επενδύσεις και εκσυγχρονισμό των υπαρχόμενων με στόχο τη ποιότητα και τη περιβαλλοντική προστασία (β) ανάπτυξη δραστηριοτήτων για ανάδειξη τοπικών πόρων (πολιτισμού, διατροφής, περιβάλλοντος) με στόχο τον εμπλουτισμό της τουριστικής εμπειρίας (γ) βελτίωση γενικών υποδομών των ΟΤΑ α & β βαθμού για βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρουν στους επισκέπτες αλλά και στους μόνιμους κατοίκους (δ) κατάρτιση και επανακατάρτιση εργοδοτών, εργαζομένων και σωστή εκπαίδευση νέων που θα ήθελαν να ασκήσουν δραστηριότητα σχετική με τον τουρισμό (ε) φορέα στήριξης των δράσεων τουρισμού.

Ο τουρισμός αγγίζει πολλούς παραγωγικούς κλάδους και μπορεί με βάση τη μελέτη του ΟΟΣΑ να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης ΕΦΟΣΟΝ υπάρξει σχέδιο.

Η ενδυνάμωση των τοπικών κοινωνιών και φορέων για συμμετοχή στις εξελίξεις, με παράλληλη και ταυτόχρονη αποκέντρωση πόρων, πρέπει να αποτελούν διαχρονικές αρχές της Ευρωπαϊκής Πολιτικής, για να επιτευχθεί η συνοχή. Η ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης, των τοπικών φορέων και των Ομάδων Τοπικής Δράσης είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και πρέπει να ακολουθηθεί από άμεσες προσλήψεις επιστημόνων και εκπαίδευση/ενίσχυση του υπάρχοντος προσωπικού, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο. Η ορθή οργάνωση των παραπάνω θα ενεργοποιήσει και τις υπόλοιπες παραγωγικές δυνάμεις της Περιφέρειας και θα μπορούν να συμμετέχουν ενεργά στο σχεδιασμό, ώστε να επιτευχθεί η ανάδειξη των πλεονεκτημάτων κάθε περιοχής, αλλά και να καλυφθούν οι τομείς στους οποίους υπάρχει ακόμα περιθώριο βελτίωσης. Ο Τουρισμός, η Αγροδιατροφή, ο Πολιτισμός, οι Προστατευόμενες περιοχές/Περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, οι Παραδοσιακοί Οικισμοί/τα Διατηρητέα Κτίρια/τα Παραδοσιακά σύνολα, είναι τομείς στους οποίους πρέπει να δοθεί ιδιαίτερο βάρος, όχι μαζικά, αλλά με σεβασμό και με δημιουργία υπεραξίας μέσω της ιδιαιτερότητας και της αειφορίας. Παράλληλα η χώρα έχει βάλει ένα φιλόδοξο στόχο ολοκλήρωσης του πολεοδομικού και χωρικού σχεδιασμού το επόμενο διάστημα, που έχει μεγάλη σχέση με τα παραπάνω. Αυτό θα πρέπει να το εκμεταλλευτούμε και να το αξιοποιήσουμε. Το σημείο κλειδί που θα πρέπει να λάβει υπόψιν η κεντρική διοίκηση, είναι η πρόβλεψή μεγαλύτερης ευελιξίας της νομοθεσίας και των παραπάνω εργαλείων, όχι σε βάρος του σχεδιασμού, αλλά για να προλάβουμε τις εξελίξεις που τρέχουν και για να συμπεριληφθούν οι ειδικές συνθήκες της κάθε περιοχής που για διάφορους λόγους δεν έχουν συμπεριληφθεί στο γενικό σχεδιασμό, τη στιγμή που επιβάλλεται, με άμεσες και διαφανείς διαδικασίες. Η προσκόλληση σε παρωχημένους, άκαμπτους ή και ανολοκλήρωτους πολεοδομικούς/χωρικούς σχεδιασμούς δεκαετιών, χωρίς να τηρούνται τα χρονοδιαγράμματα που προβλέπονται, χωρίς οργάνωση, χωρίς εξελισσόμενη διαβούλευση και συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και των φορέων, ή από την άλλη πλευρά η συνεχής και αλόγιστη νομοθέτηση, με αντιφατικές, φωτογραφικές και αλληλεπικαλυπτόμενες διατάξεις, η οποία συνεχίζεται την τελευταία δεκαετία χωρίς μέτρο και όριο, δημιουργεί ένα μείγμα που ανακόπτει την αναπτυξιακή πορεία των νησιών, ανακυκλώνει τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, συμβάλει στην εγκατάλειψη της αγροτικής γης, στην φυγή εξειδικευμένου προσωπικού και γενικά την υποβάθμιση των νησιών μας.

Κωνσταντίνος Φ. Βατούσης
Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Γενικός Γραμματέας ΤΕΕ ΒΑ

Σε όλες τις πόλεις του κόσμου τα Σχέδια Αστικής Ανάπλασης έχουν σαν στόχο τον περιορισμό του αυτοκινήτου μέσα στην πόλη, την ανάπτυξη της κίνησης με τα πόδια και άλλων εναλλακτικών τρόπων μετακίνησης. Εδώ και 30 χρόνια όλες οι πόλεις που έλυσαν το κυκλοφοριακό τους πρόβλημά έχουν σταματήσει να σκέφτονται ότι λύση είναι τα περισσότερα πάρκινγκ, οι μεγαλύτεροι δρόμοι κάτι που αποδεδειγμένα φέρνει στην πόλη περισσότερα αυτοκίνητα. Στόχος είναι πάντα να δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες για να κάνουν τον πολίτη να περπατήσει ίσως ακόμα και να απαλλαγεί από το αυτοκίνητο του, δίνοντας τους ελεύθερους χώρους που δημιουργούνται στον άνθρωπο, στον πεζό. Ο Ποδηλατικός Σύλλογος Λέσβου (Πο.Συ.Λε.) που δραστηριοποιείται πάνω από 10 χρόνια στη Λέσβο είτε σαν όμιλος, είτε επίσημα σαν σύλλογος από το 2015, δεν έχει την επιστημονική κατάρτιση του συγκοινωνιολόγου αλλά εμπειρικά από την χρήση του ποδηλάτου μέσα στην πόλη, είναι πρόθυμος να παρέχει οποιαδήποτε πληροφορία και βοήθεια μπορεί να αφορά κυκλοφοριακές λύσεις που εντάσσουν το ποδήλατο, ως αστικό τρόπο μετακίνησης ή αναψυχής.
Παρακάτω θα αναπτύξουμε κάποιες ιδέες που αφορούν άμεσα ή έμμεσα το ποδήλατο. Σίγουρα οι παρεμβάσεις μας θα ήταν περισσότερες αλλά θα θέλαμε σαν Σύλλογος με ειδικό στόχο και σκοπό, να παραμείνουμε σ' αυτά που επηρεάζουν τη ζωή του ανθρώπου που θα αφήσει το αυτοκίνητο και θα επιλέξει το ποδήλατο ή τα πόδια για τις μετακινήσεις του. Σίγουρα όλοι μας έχουμε αυτοκίνητα που θέλουν χώρο στάθμευσης, παιδιά που θέλουν να παίξουν αμέριμνα και με ασφάλεια σε παιδικές χαρές, ανάγκη αναψυχής κι επαφής με τον συμπολίτη μας, αλλά σ' όλα αυτά πρέπει πρώτα να βάλουμε το καλό της πόλης και όχι το προσωπικό μας συμφέρον. Παρακάτω λοιπόν ακολουθεί άποψη μας, σαν βοήθεια για μια καλύτερη πόλη.
Σε πρώτη προτεραιότητα θα θέταμε τη μελέτη για το σχεδιασμό του έργου «ποδηλατόδρομος-πεζόδρομος Σουράδα – Αεροδρόμιο», ένα ώριμο και απαραίτητο έργο δεδομένου ότι εκατοντάδες συμπολίτες μας σχεδόν καθημερινά χρησιμοποιούν την περιοχή για αναψυχή αλλά και αθλητικές δραστηριότητες (τρέξιμο, περίπατο, ποδηλασία κλπ) χωρίς τις απαραίτητες από την πολιτεία συνθήκες ασφάλειας. Ένα έργο που έχει να κάνει και με το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της πόλης μας που είναι η ανάπτυξη και αξιοποίηση του Παραλιακού Τόξου της.
Παιδική Χαρά Επάνω Σκάλας Πρόσφατα ανακοινώθηκε από το Δήμο η αναίρεση της απόφασης που ήθελε την συγκεκριμένη παιδική χαρά να μετατρέπεται σε πάρκινγκ
αυτοκινήτων. Στα άμεσα σχέδια του Δήμου δεν υπάρχει ακόμα ένα πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής. Η ανάγκη ενός τέτοιου πάρκου είναι τεράστια και δεν νομίζουμε ότι χρειάζεται να αναπτύξουμε το γιατί χρειαζόμαστε καλύτερους οδηγούς. Το πάρκο αυτό πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμο, εντός του αστικού ιστού της πόλης και η συγκεκριμένη θέση κρίνεται η καταλληλότερη. Άλλη πιθανή χρήση του χώρου θα μπορούσε να είναι μια παιδική χαρά, ένα ποδηλατικό πάρκο. Στόχος των ΣΒΑΚ είναι να μετατρέψουμε τους χώρους στάθμευσης σε πάρκα, παιδικές χαρές, χώρους συνάντησης και αναψυχής των συμπολιτών.
Αστική ανάπλαση ιστορικού κέντρου: Το κέντρο χρειάζεται χώρο για στάθμευση μοτοποδηλάτων-μοτοσυκλετών μια κι έτσι μειώνεται δραστικά η χρήση αυτοκινήτου. Πολύ περιορισμένος είναι επίσης ο χώρος στάθμευσης ποδηλάτων. Αν πραγματικά θέλουμε να ενισχύσουμε τη χρήση ποδηλάτων από τους καθημερινούς χρήστες πρέπει να δημιουργηθούν υποδομές για να κάνουν τον πολίτη να πάρει το ποδήλατο και ν' αφήσει το αυτοκίνητο σπίτι. Κάθε συμπολίτης μας που θα καταφέρνει να αφήσει το αυτοκίνητο σπίτι και να κατέβει με τα πόδια, το λεωφορείο ή με το ποδήλατό του στο κέντρο είναι ένα αυτοκίνητο λιγότερο.
Δίκτυο πεζοδρομίων και οδών ήπιας κυκλοφορίας στην πόλη της Μυτιλήνης. Εδώ θα θέλαμε να δώσετε ιδιαίτερη σημασία στην ελεύθερη προσπέλαση όλων των πεζοδρομίων της πόλης μας. Ο πεζός, ο άνθρωπος με κινητικά προβλήματα, ο χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου, ο ηλικιωμένος, τα παιδικά καροτσάκια θα πρέπει να είναι στο κέντρο των μελετών. Με την έως τώρα κατάσταση ωθούμε όλες αυτές τις μονάδες σε κατ’ οίκο περιορισμό. Είναι γνωστό και ορατό σε όλη την πόλη η κατάληψη των πεζοδρομίων από προϊόντα καταστημάτων, τραπεζοκαθίσματα, αυτοκίνητα, παράνομες προεκτάσεις κάθε είδους επιχείρησης, κάτι που στέλνει όλους τους προαναφερόμενους να κινούνται μέσα στο δρόμο και να δυσχεραίνει την κίνηση των αυτοκινήτων αλλά και όλων των υπολοίπων χρηστών του δρόμου. Ο πεζός φοβάται να περπατήσει σε δρόμους χωρίς πεζοδρόμια ή με πεζοδρόμια κατειλημμένα από παράνομες δραστηριότητες. Αυτό αναγκάζει περισσότερους πολίτες να επιλέγουν το αυτοκίνητό τους ακόμα και για πολύ μικρές διαδρομές μια κι έτσι αισθάνονται ασφαλείς.
Στο έργα αναβάθμισης του κέντρου της Μυτιλήνης πρέπει να προστεθεί μελέτη για ποδηλατόδρομο στην προκυμαία. Το συγκεκριμένο έργο θα αποτελούσε την προέκταση των έργων του πεζόδρομου ποδηλατόδρομου πίσω από το κάστρο και την μελλοντική σύνδεση με το επόμενο μεγάλο έργο του πεζόδρομου ποδηλατόδρομου από Σουράδα έως Αεροδρόμιο.
Ένα ακόμη έργο είναι η δημιουργία πίστας BMX Racing Ολυμπιακών προδιαγραφών. Τα ανταποδοτικά οφέλη στην κοινωνία της Μυτιλήνης είναι ότι ταυτόχρονα δημιουργείται ένα ποδηλατικό πάρκο αναψυχής, κέντρο ψυχαγωγίας και άθλησης για παιδιά καθώς και ένα φυτώριο αθλητών με προοπτική την ανάπτυξη της αγωνιστικής ποδηλασίας. Επίσης επιτυγχάνεται η εκπαίδευση και εκτόνωση των παιδιών σε ασφαλές προστατευμένο περιβάλλον που θα βάλει τις βάσεις για να βγουν πολίτες με καλύτερη οδηγική παιδία και αντίληψη. Θετικό για την δημιουργία του εν λόγω έργου είναι και η προοπτική για φιλοξενία του Πανελληνίου πρωταθλήματος, καθώς αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει στο καλεντάρι της ομοσπονδίας.
Τέλος μια καλή ιδέα είναι η δημιουργία ποδηλατικών διαδρομών στα άλση Τσαμάκια και Αρχαίου θεάτρου, όπου θα είναι ένας συνδυασμός περιήγησης σε αρχαιολογικούς χώρους και ψυχαγωγίας/άθλησης με το ποδήλατο.
Αυτές είναι οι προτάσεις μας σε λύσεις που θα λειτουργήσουν για την αναβάθμιση της πόλης μας. Σκοπός μας είναι να συμβάλουμε από κοινού σε μια προσπάθεια για καλύτερη Μυτιλήνη. Με εκτίμηση, Από τον Ποδηλατικό Σύλλογο Λέσβου
Ιγνάτης Λασκαρίδης - Πρόεδρος
Ανεζίνος Τάκης - Γενικός Γραμματέας Δουκαρέλλης Παναγιώτης - Ταμίας, Αράπης Χαράλαμπος - Ειδικός Γραμματέας, Παναγιώτης Σαμαράς - Αντιπρόεδρος, Τιμολέων Κουτρούπης - Έφορος Λευτέρης Δαλέκος - Σύμβουλος.