Η Στρατηγική Τοπικής Ανάπτυξης με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤoΚ) αποτελεί εργαλείο ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση τοπικής στρατηγικής και αντιμετώπισης των τοπικών κοινωνικών, περιβαλλοντικών και οικονομικών αναγκών. Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά, βασική προϋπόθεση είναι η ενεργός συμμετοχή τοπικών φορέων και της τοπικής κοινωνίας.
Το ΤΑΠΤοΚ της Λήμνου αφορά το σύνολο του νησιού. Η Αναπτυξιακή Λήμνου Α.Α.Ε. Ο.Τ.Α. (ΑΝΕΛ) είναι υπεύθυνη με βάση τον Ευρωπαϊκο Κανονισμό και το Πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027 για τον σχεδιασμό, την κατάρτιση και την υλοποίησή του.
Η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης (ΕΥΔ) του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» καθορίζει τα κριτήρια επιλογής των στρατηγικών ΤΑΠΤοΚ, συγκροτεί επιτροπή για την πραγματοποίηση της επιλογής αυτής και εγκρίνει τις στρατηγικές που επιλέγονται από την εν λόγω επιτροπή.
Η Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό οφείλει να εγκριθεί, το αργότερο, έως τις 29/08/2023.
Στην πρώτη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 17/10/2022 στο πλαίσιο της διαβούλευσης για την Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ της Λήμνου, ο Δήμαρχος αναφέρθηκε στο κόστος των υποδομών ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων του Δήμου που αγγίζει τα 6 εκατομμύρια ευρώ. Υποστήριξε ότι σε περίπτωση που το ΤΑΠΤοΚ δεν έχει προϋπολογισμό σημαντικά μεγαλύτερο των 6 εκατομμυρίων, δεν θα επαρκεί για να εξυπηρετήσει το όραμα του νησιού. Ακόμα, πρόσθεσε ότι η βελτίωση των υποδομών της Μύρινας αποτελεί πρώτη προτεραιότητα.
Από το Περιφερειακό Συμβούλιο, ο κύριος Αδαμίδης ανέδειξε την ανάγκη να υπάρξει διευρυμένη συμμετοχή των τοπικών φορέων ώστε να αναδειχθεί η ταυτότητα του νησιού. Επιπρόσθετα, υποστήριξε ότι πρέπει άμεσα να προχωρήσει ο χωροταξικός σχεδιασμός ενώ πρότεινε την δημιουργία σχεδίου διαχείρισης του Κέρους που προσελκύει δεκάδες χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο και την ανάπλαση της παραλιακής ζώνης του Μούδρου και του Ρωμέικου Γιαλού στη Μύρινα. Τέλος, ανέφερε την πολύ θετική συμβολή του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής στην ανάδειξη τοπικών προϊόντων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της Λήμνου.
Το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής πρότεινε την δημιουργία ενός Ινστιτούτου γαστροτουρισμού με σκοπό την προώθηση των τοπικών διατροφικών προϊόντων καθώς οι τουρίστες, εφόσον γνωρίσουν τα τοπικά προϊόντα, πολύ εύκολα στη συνέχεια μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση των εξαγωγών τους.
H Περιφερειακή Παράταξη «Συμπαράταξη Πολιτών Βορείου Αιγαίου» πρότεινε το ΤΑΠΤοΚ να εστιάσει σε δύο πυλώνες: τουρισμός ευεξίας και ευζωία των κατοίκων. Έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι τα έργα που υλοποιούνται πρέπει να εντάσσονται σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό/όραμα και να μην είναι ασύνδετα μεταξύ τους. Απαιτείται η οριοθέτηση προτεραιοτήτων ενώ προφανώς και οι πόροι ενός Προγράμματος δεν επαρκούν, οπότε επιβάλλεται η αναζήτηση πόρων από άλλα Ταμεία/Προγράμματα. Ακομα, υποστήριξε πως ο σχεδιασμός του Προγράμματος Leader πρέπει να συνδεθεί με αυτόν του ΤΑΠΤοΚ. Η «Συμπαράταξη Πολιτών» έθεσε ως στόχο την αναστροφή του κοινωνικού και οικονομικού μαρασμού της Λήμνου εκφράζοντας την άποψη πως ο τουρισμός προσφέρεται να αποτελέσει τη βάση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού ενώ υποστήριξε και την αναγκαιότητα να συνδεθεί ο τουρισμός με την αγροτική παραγωγή.
To Παλλημνιακό Tαμείο έθεσε ως προτεραιότητα την ανάδειξη του αγροτουρισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο Σύλλογος φίλων κτήματος Μητρόπολης ανέφερε ότι αν και η ΟΤΔ έχει την αρμοδιότητα του σχεδιασμού, οι συλλογικότητες του νησιού οφείλουν να φροντίσουν να ενεργοποιηθούν προκειμένου να συμβάλουν συντεταγμένα στον διάλογο στην λογική του ολοκληρωμένου σχεδιασμού.
Η ΕΥΔ ανέφερε ότι το πρώτο που πρέπει ορισθεί είναι το σχέδιο ανάπτυξής του νησιού. Στη συνέχεια να καθοριστούν οι παρεμβάσεις που απαιτούνται για την υλοποίηση του σχεδίου και έπειτα να προχωρήσει η προετοιμασία όλων των ενεργειών που είναι απαραίτητες ώστε να μπορούν έγκαιρα να ξεκινήσουν τα έργα. Ανάλογα με την πορεία υλοποίησης του σχεδιασμού, το 2025 μπορεί να υπάρξει αύξηση (ή και μείωση σε περίπτωση που «δεν προχωράει τίποτα») του προϋπολογισμού του ΤΑΠΤοΚ. Είναι βασικό να κατανοηθεί ότι η διαβούλευση είναι μια δυναμική διαδικασία η οποία θα συνεχίζεται καθ’ όλη την διάρκεια της νέας Προγραμματικής Περιόδου.
Επίσης, υποστήριξε την συμπληρωματικότητα των Προγραμμάτων την οποία οι φορείς σχεδιασμού του ΤΑΠΤοΚ οφείλουν να λαμβάνουν υπόψιν θέτοντας το παράδειγμα της άρδευσης η οποία να και δεν χρηματοδοτείται από το ΕΤΠΑ (ΤΑΠΤοΚ), μπορεί να χρηματοδοτηθεί από το ΕΓΤΑΑ (LEADER).
Ολοκληρώνοντας, η ΕΥΔ επισήμανε ότι το στρατηγικό όραμα πρέπει να εκφραστεί από την τοπική κοινωνία και κάλεσε τους πολίτες και τους τοπικούς φορείς να αποτυπώσουν γραπτώς στο e-pepba.gr τις προτάσεις τους σχετικά με:
- το όραμα που έχουν για το νησί της Λήμνου
- τις παρεμβάσεις που απαιτούνται για την επίτευξη του οράματος
- την διαδικασία ενεργοποίησης της τοπικής κοινωνίας στο πλαίσιο του ευρύτερου σχεδιασμού
“Εκσυγχρονισμός και ανάδειξη του Αγροκτήματος Μητρόπολις στο Δήμο Λήμνου”.
Το Παλλημνιακό Ταμείο είναι Ν.Π.Δ.Δ που υφίσταται από το 1927 στο νησί της Λήμνου, υπό την εποπτεἰα πάντα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Ο σκοπός του ήταν πάντα και εξακολουθεί να είναι κοινωφελής. Παρέχει υπηρεσίες δια βίου μάθησης, εφαρμοσμένης έρευνας, αειφόρου ανάπτυξης και εκπαίδευσης στις γεωπονικές επιστήμες και στον αγροδιατροφικό τομέα, με σκοπό την προώθηση της βιο-οικονομίας, εστιάζοντας ταυτόχρονα στη διατήρηση και ανάδειξη των τοπικών προϊόντων αλλά και των στοιχείων πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ανάμεσα στην ακίνητη περιουσία του, το Ν.Π.Δ.Δ. διαθέτει Αγρόκτημα, το Αγρόκτημα Μητρόπολις, καλλιεργήσιμης έκτασης περίπου 1.500 στρεμμάτων καθώς και βοσκότοπο περίπου 1.000 στρέμματα, που εκτείνεται στην κεντρική πεδινή περιοχή του νησιού. Στο παρελθόν το Αγρόκτημα υπήρξε βασικός πυρήνας αγροτικής δραστηριότητας και οικονομίας του νησιού ενώ στις μέρες μας εφαρμόζεται στο πεδίο αγροτοκτηνοτροφική έρευνα και δραστηριότητα σε συνεργασία με Εθνικά Πανεπιστημιακά Ιδρύματα.
To Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει συνάψει με το Παλλημνιακό Ταμείο Πρωτόκολλο Συνεργασίας με σκοπό την εγκαθίδρυση συνεργασίας σε όλους τους τομείς όπου υπάρχει κοινό εκπαιδευτικό, επιστημονικό, ερευνητικό και διοικητικό ενδιαφέρον, με γνώμονα την αριστεία και την γνωσιακή ανάπτυξη των δύο κοινοτήτων.
Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας έχουν καταρτισθεί δύο διαφορετικές προτάσεις μελετών από κοινού με θέμα: 1. “Μελέτη εκσυγχρονισμού Aγροκτήματος Παλλημνιακού Ταμείου (ΝΠΔΔ) και αξιολόγηση τοπικών ποικιλιών με σκοπό τη δημιουργία πρότυπου αειφόρου Αγροκτήματος”, και 2. “Διαχείριση και γενετική βελτίωση του ποιμνίου προβάτων του Αγροκτήματος του Παλλημνιακού Ταμείου” αντίστοιχα, και με σκοπό το Aγρόκτημα να λειτουργεί και να παράγει με σύγχρονους όρους, να εφαρμόζει τις τρέχουσες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις και καινοτομίες, βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον (γεωργία ακριβείας, κυκλική οικονομία, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κα), και να αποτελεί πρότυπο υπόδειγμα για τους αγρότες της περιοχής και της χώρας καθώς επίσης και πεδίο εκπαίδευσης φοιτητών, σπουδαστών και επιμόρφωσης και κατάρτισης νέων αγροτών.
Και οι δύο παραπάνω προτάσεις υποβλήθηκαν πρόσφατα στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου για χρηματοδότηση των μελετών, με σχετική αναλυτική περιγραφή των δράσεων, προσδιορισμό του κόστους των μελετών αλλά και του οφέλους για την κοινωνία και οικονομία του νησιού της Λήμνου.
Για την εύρυθμη υλοποίηση των δύο παραπάνω προτάσεων βασική προϋπόθεση είναι και η μέριμνα, η ωρίμανση μελέτης και η χρηματοδότηση για την κατασκευή κατάλληλων κτιριακών υποδομών και εκσυγχρονισμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
Επίσης, ο χώρος του Αγροκτήματος Μητρόπολις έχει χαρακτηριστεί ήδη από το 2014 αρχαιολογικού ενδιαφέροντος από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Η άμεση ανάγκη προστασίας των αρχαιοτήτων, κυρίως μεταβυζαντινής περιόδου, που βρίσκονται σε αυτό (απομεινάρια μεγαλοπρεπούς Ιερού Ναού και άλλων κτιρίων, κίονες, σαρκοφάγοι, κα) η ανάπλαση του χώρου και η αξιοποίηση του λοιπού κτιριακού αποθέματος, στα πλαίσια αειφόρου οικιστικής ανάπτυξης, θα αναδείξει το χώρο σε έναν ακόμη τουριστικό και πολιτιστικό πόλο έλξης για το νησί. Επίσης, σε συνδυασμό και με την προστασία και ανάδειξη του πλούσιου ιστορικού αρχειακού υλικού (σουλτανικά φιρμάνια, κα) που διαθέτει το Ν.Π.Δ.Δ., θα μπορούσε να γίνει, εκτός του αστικού ιστού της Μύρινας, όχι μόνο τουριστικός αλλά και επιστημονικός πόλος έλξης, επισκέψιμος όλο το χρόνο δημιουργώντας έναν πολιτιστικό, εκπαιδευτικό-ερευνητικό αλλά και οικονομικό πόρο για το νησί, τόσο κατά την περίοδο υλοποίησης του έργου ανάπλασης, όσο και στη φάση λειτουργίας του εξασφαλίζοντας και νέες θέσεις εργασίας στην κοινωνία της Λήμνου. Παράλληλα, η ανάπτυξη του πόλου αυτού, εκτός της πόλης της Μύρινας, θα συνέβαλε θετικά στην αποσυμφόρησή της αλλά και στην αναβάθμιση και ανάδειξη της υπαίθρου στο κεντρικό τμήμα του νησιού, διατηρώντας την ελκυστική και παραγωγική.
Στα πλαίσια των παραπάνω στόχων αλλά και της διασφάλισης συνεργασιών του Ν.Π.Δ.Δ. με Πανεπιστημιακά και Ερευνητικά Ιδρύματα, παρέχοντας πάντα υπηρεσίες στο χώρο της παιδείας, εντάσσεται και η πρόσφατη επικοινωνία του Παλλημνιακού Ταμείου με το Πανεπιστήμιο Ιονίου, κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ 2022), με σκοπὀ την ανάδειξη και ψηφιοποίηση του ιστορικού αρχειακού υλικού του Ν.Π.Δ.Δ. υπό μορφή εκπόνησης διδακτορικής ή μεταπτυχιακής έρευνας, τα αποτελέσματα της οποίας θα είναι στη διάθεση τόσο της επιστημονικής όσο και της ευρείας κοινότητας.
Για την επίτευξη όλων των παραπάνω δράσεων βασική προϋπόθεση είναι η αξιοποίηση μέρους του κτιριακού αποθέματος ως κοιτώνες, αναγνωστήρια-βιβλιοθήκη, μουσειακούς-εκθεσιακούς χώρους, συνεδριακές αίθουσες για επιστήμονες, χώρους φιλοξενίας πολιτιστικών δραστηριοτήτων, αναψυκτήριο, κατάστημα επιλεγμένων λαογραφικών και γαστρονομικών παραδοσιακών τοπικών προϊόντων (το παράδειγμα του Ιδρύματος Αναργύρειος και Κοργιαλένειος Σχολής Σπετσών (Α.Κ.Σ.Σ.) ).Εξίσου βασική προϋπόθεση είναι και η βελτίωση προσβασιμότητας στο χώρο με τη μέριμνα για μελέτη και υλοποίηση κατάλληλου οδικού δικτύου και χώρων στάθμευσης αλλά και μονοπατιών περιπάτου και διαδρομών ποδηλασίας με σεβασμό προς το φυσικό και αρχαιολογικό περιβάλλον.
Για το σκοπό αυτό το Παλλημνιακό Ταμείο, έπειτα από κατ΄ ιδίαν συζήτηση των παραπάνω με την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη που πραγματοποιήθηκε το Σεπτέμβριο του 2020, τον Προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου κ. Παύλο Τριανταφυλλίδη το Μάη του 2021 και με τον Περιφερειάρχη Β. Αιγαίου κ. Κώστα Μουτζούρη τον Οκτώβριο του 2021, υπέβαλε προς την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου και στη συνέχεια προς την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου την πρόταση με θέμα “Προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων και του ευρύτατου αρχαιολογικού χώρου του Αγροκτήματος Μητρόπολις” για τη χρηματοδότηση και υλοποίηση κατάλληλης μελέτης παρουσιάζοντας σε σύντομη έκθεση πως μπορεί να επιτευχθεί η ανάδειξη του Αγροκτήματος σε πρότυπο αλλά και πολυλειτουργικό Αγρόκτημα συνδυάζοντας πολιτισμό, αγροτουρισμό, αειφόρο αγροκτηνοτροφική και οικιστική ανάπτυξη, ευεξία, επιστημονική γνώση και εκπαίδευση, εφαρμόζοντας σύγχρονες έξυπνες τεχνολογίες, εστιάζοντας πάντα στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου και ακολουθώντας το παράδειγμα ανάδειξης του Κτήματος Τατοΐου στην Αττική.
Η εν λόγω πρόταση παρουσιάστηκε και συζητήθηκε κατ΄ιδίαν και με το Δήμαρχο Λήμνου κ. Δημήτριο Μαρινάκη τον Απρίλιο του 2022 με σκοπό την άμεση ενημέρωσή του για τις δράσεις του Παλλημνιακού Ταμείου προς όφελος της οικονομικής ανάπτυξης του νησιού μας στοχεύοντας σε 3 κύριους αναπτυξιακούς άξονες:
Α. πολιτιστικό-τουριστικό, Β. επιστημονικό-εκπαιδευτικό και Γ. αγροτοκτηνοτροφικό.
Συνοπτικά λοιπόν, το Παλλημνιακό Ταμείο, εν όψει της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027, προτείνει ένα μοντέλο πολυδιάστατης αναβάθμισης της υπαίθρου στο κεντρικό τμήμα του νησιού της Λήμνου.
Το μοντέλο αυτό βασίζεται σε 3 κύριους αναπτυξιακούς άξονες:
Ο στόχος του είναι ο εκσυγχρονισμός και η ανάδειξη του Αγροκτήματος Μητρόπολις στο Δήμο Λήμνου, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός πρότυπου, αειφόρου και πολυλειτουργικού Αγροκτήματος, με την εφαρμογή καινοτόμων και έξυπνων τεχνολογιών, που θα αποτελέσει:
Το όφελος για την ανάπτυξη του νησιού θα είναι οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντολογικό, διασφαλίζοντας:
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή "Πρόγραμμα Βόρειο Αιγαίο 2021-2022" και ειδικότερα στο πλαίσιο υλοποίησης των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων αυτού, επιλέξιμες παρεμβάσεις μπορούν και να είναι και αυτές που αφορούν στην προστασία και ανάδειξη του Πολιτιστικού Αποθέματος των περιοχών παρέμβασης. Μάλιστα, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας προστασίας και ανάδειξης (π.χ. Ψηφιοποίηση Πολιτιστικών Πόρων).
Κατά συνέπεια, το ενδιαφέρον της Αντιπεριφέρειας Πολιτισμού του Βορείου Αιγαίου για την ανάπτυξη, συγκρότηση και υλοποίηση του ΤΑΠΤοΚ της Λήμνου είναι εύλογο και ισχυρό.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι: Η έννοια του πολιτισμού είναι στενά συνυφασμένη με τα νησιά της Περιφέρειας του Βορείου Αιγαίου. Η ΠΒΑ παρουσιάζει πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, με πλήθος μνημείων όλων των περιόδων, ενώ όσον αφορά την άυλη πολιτιστική κληρονομιά, η περιοχή έχει σημαντικό πλούτο στοιχείων λαϊκού πολιτισμού που σχετίζονται με τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις, τις τέχνες και τα γράμματα, τη μουσική και το χορό, τη γαστρονομία, τα παραδοσιακά επαγγέλματα που συνδέονταν με τη βιομηχανία του ελαιολάδου, του ούζου, τη μαστιχοκαλλιέργεια, την αλιεία, τη χειροτεχνεία, την αγγειοπλαστική, τη ναυπηγική κ.α.. Τέλος, όλα αυτά τα πολιτιστικά στοιχεία των νησιών του Βορείου Αιγαίου αποτελούν πόλους τουριστικής δραστηριότητας – επισκεψιμότητας.
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, η Αντιπεριφέρεια Πολιτισμού συνέταξε το Τετραετές «Σχέδιο Δράσης – Πολιτισμός» της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου το οποίο και εγκρίθηκε με την υπ. αριθμ. 99/2022 Απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου του Βορείου Αιγαίου.
Επομένως - και πιστεύοντας ότι οι Φορείς που έχουν εγκεκριμένα Τομεακά Επιχειρησιακά Σχέδια διαθέτουν σημαντικό βαθμό ετοιμότητας και ωριμότητας - η Αντιπεριφέρεια Βορείου Αιγαίου έχει προετοιμάσει μια σειρά από Προτάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση τους στο πλαίσιο του ΤΑΠΤοΚ της Λήμνου ικανοποιώντας πλήρως τον στόχο του Προγράμματος, να εξασφαλιστεί δηλαδή η προστασία και ανάδειξη του Πολιτιστικού Αποθέματος της περιοχής παρέμβασης.
Τα προτεινόμενα έργα της Αντιπεριφέρειας Βορείου Αιγαίου αναπτύσσονται στους κάτωθι άξονες:
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή "Πρόγραμμα Βόρειο Αιγαίο 2021-2022" και ειδικότερα στο πλαίσιο υλοποίησης των Στρατηγικών ΤΑΠΤοΚ αυτού, επιλέξιμες παρεμβάσεις μπορούν να είναι και αυτές που αφορούν:
Κατά συνέπεια, το ενδιαφέρον του Επιμελητηρίου Λέσβου για την ανάπτυξη, συγκρότηση και υλοποίηση της Στρατηγικής ΤΑΠΤοΚ Λήμνου είναι εύλογο και ισχυρό, αφού πλέον είναι αποδεκτή από όλους και η θέση που έχει το Επιμελητήριο Λέσβου από το σχεδιασμό κιόλας της προηγούμενης Προγραμματικής Περιόδου. Ότι δηλαδή, "η περιοχή παρέμβασης των διαφόρων χωρικών επενδύσεων δεν χαρακτηρίζεται μόνο από τις υποδομές της και τις βελτιώσεις που αυτές ανά περίπτωση χρίζουν, αλλά κυρίως από το ανθρώπινο δυναμικό της και τις επιχειρήσεις που εδρεύουν σε αυτή".
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι: Όσον αφορά το "περιβάλλον" εντός του οποίου η τοπική (νησί της Λέσβου / Λήμνου) Επιχειρηματικότητα προσπαθεί να αναπτυχθεί ισχύουν τα εξής:
Κατά συνέπεια, τα ανωτέρω θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τόσο κατά το σχεδιασμό όσο και κατά την υλοποίηση της Στρατηγικής ΤΑΠΤοΚ Λήμνου.
Για αυτό το Επιμελητήριο Λέσβου έχει προετοιμάσει μια σειρά από παρεμβάσεις η υλοποίηση των οποίων εκτιμάται ότι θα συμβάλει καθοριστικά στην επίτευξη των στόχων που έχει θέσει το ίδιο το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Βόρειο Αιγαίο 2021-2027" για τις Στρατηγικές ΤΑΠΤοΚ. Οι παρεμβάσεις αυτές μπορούν να έχουν είτε ως Φορέα Υλοποίησης το ίδιο το Επιμελητήριο Λέσβου, είτε ως Ωφελούμενους τις Τοπικές ΜΜΕ, τους εργαζόμενους σε αυτές ή ακόμη και τους ανέργους.
Ενδεικτικά αναφέρουμε: