ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ "ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 2021-2027"

Η προσπάθεια η οποία καταβάλλεται τόσο από την ΔΑ της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου όσο και από τους φορείς οι οποίοι υλοποιούν τα Επιχειρησιακά προγράμματα είναι αξιέπαινη και έχει βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την βελτίωση της εικόνας των νησιών του Βορείου Αιγαίου.

Στόχος όλων μας θα πρέπει να είναι οι νέοι άνθρωποι να μείνουν στον τόπο τους για να μην φτιάσουμε ύστερα από κάποια χρόνια να έχει μειωθεί ο πληθυσμός των νησιών σε βαθμό μη αναστρέψιμο. Για τον λόγο αυτό εκτός από την προσπάθεια η οποία καταβάλλεται από την ΔΑ της Π. Βορίου Αιγαίου , τις Αναπτυξιακές εταιρείες των νησιών (ΕΤΑΧ, ΕΤΑΛ, ΑΝΕΛ και ΚΑΑΕΚ ΣΑΜΟΥ ) καθώς και από άλλους φορείς μέσω των προγραμμάτων τα οποία υλοποιούν, θα πρέπει να δοθούν ισχυρά φορολογικά κίνητρα στους νέους ανθρώπους οι οποίοι επιλέγουν να μείνουν στον τόπο τους.

Η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να είναι κοινή και συντονισμένη προς κάθε κατεύθυνση.

Με εκτίμηση

Ιωάννης Καρράς
Διευθυντής ΕΤΑΧ ΑΑΕ ΟΤΑ

Η μέχρι τώρα συνεργασία του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) με την ΕΥΔ Β. Αιγαίου για τις πράξεις του ΕΣΠΑ 2014-2020 είναι ιδιαίτερα γόνιμη και αποδοτική. Προσδοκούμε για την συνέχεια της συνεργασίας και στην επόμενη προγραμματική περίοδο.

Η ΔΕΥΑΧ σε συνέχεια της επιτυχημένης συνεργασίας με την ΕΥΔ στις προηγούμενες Προγραμματικές Περιόδους ευελπιστεί σε μία ακόμη αποδοτική Προγραμματική Περίοδο 2021-2027. Ειδικότερα στον Στόχο Πολιτικής 2 "Προστασία του περιβάλλοντος και των πόρων της Περιφέρειας – Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή – Πρόληψη και διαχείριση κινδύνων". Στην κατεύθυνση της διαχείρισης υγρών αποβλήτων θα προωθηθεί κατά το δυνατό η διαχείριση λυμάτων οικισμών Δ' κατηγορίας του νησιού σε τουριστικές περιοχές. Στην κατεύθυνση της εξασφάλισης αυτάρκειας σε νερό θα προχωρήσει η υλοποίηση δράσεων του Γενικού Σχεδίου (Masterplan) Ύδρευσης. Είμαστε αισιόδοξοι ότι στο τέλος της ΠΠ θα έχουν δρομολογηθεί πολλές από τις εκκρεμότητες της Χίου στους τομείς της Ύδρευσης και της Αποχέτευσης, δύο τομείς κεφαλαιώδους σημασίας για την ανάπτυξη του τόπου.
Πέτρος Καλογεράκης
Γ. Διευθυντής ΔΕΥΑΧ

Είναι πλέον, από όλους παραδεκτό ότι η Κλιματική Αλλαγή και οι συνέπειες της, αποτελούν ένα από τα πιο κρίσιμα και σοβαρά προβλήματα που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα τα επόμενα χρόνια. Με βάση αυτό το γεγονός, ως ΔΤΕ της ΠΕ Χίου θεωρούμε ότι η ενίσχυση της χρηματοδότησης και η ένταξη δράσεων και έργων στην Προτεραιότητα 2: «Προστασία του περιβάλλοντος και των πόρων της Περιφέρειας – Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή – Πρόληψη και διαχείριση κινδύνων» θα πρέπει για όλους να αποτελέσει στρατηγικό στόχο και βασική επιδίωξη. Στο πλαίσιο αυτό χαιρετίζουμε την πολύ σημαντική και εύστοχη την επιλογή της ΕΥΔ να χρηματοδοτήσει μελέτες, στο πλαίσιο της πρόσκλησης «Ωρίμανση μελετών για έργα αντιπλημμυρικής προστασίας στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου». Ανάλογες πρωτοβουλίες θα πρέπει να συνεχιστούν και να καλύψουν όλο το φάσμα των δράσεων για την πρόληψη κινδύνων και την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς αυτού του είδους οι χρηματοδοτήσεις διευκολύνουν σημαντικά την ωρίμαση έργων και δράσεων και θα βοηθήσουν σημαντικά στον περιορισμό δυσάρεστων καταστάσεων. Τέλος, είναι σημαντικό για μια ακόμη φορά να τονισθεί ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχημένη υλοποίηση του Ε.Π. της Περιφέρειάς Β. Αιγαίου αποτελεί η ενίσχυση των υπηρεσιών με εξειδικευμένο τεχνικό και διοικητικό προσωπικό, καθώς οι περισσότερες από της υπηρεσίες που υλοποιούν έργα και δράσεις του προγράμματος αδυνατούν να υλοποιήσουν τα ήδη ενταγμένα έργα.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΤΑΛΗΣ
ΔΤΕ Π.Ε. ΧΙΟΥ

Πως θέλουμε τα νησιά μας το 2030;

Με το ερώτημα αυτό η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ξεκίνησε έγκαιρα τη συζήτηση για τον αναπτυξιακό σχεδιασμό της κρίσιμης αυτής δεκαετίας που έρχεται μετά από μια δεκαετία κρίσεων και ενώ βιώνουμε ακόμη τη πανδημία και τις συνέπειες της. Συζητώντας με φορείς από νησί σε νησί κατέληξε σε ένα βασικό σχέδιο αρχών και αξόνων δράσης που έρχονται να αντιμετωπίσουν από τη μια πλευρά τις ιδιαιτερότητες της νησιωτικότητας και από την άλλη να αναδείξουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών της περιφέρειας. Η πρόταση μας που είχε κατατεθεί στη πρώτη διαβούλευση είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα μας (http://www.symparataxipoliton.gr/index.php/2021/09/13/i-protasi-tis-symparataxis-politon-gi/). Η πρόταση που έχει υποβληθεί από την Περιφέρεια χαρακτηρίζεται:
- αρνητικά, από έλλειψη στρατηγικών και επιχειρησιακών στόχων που να ανταποκρίνονται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών. απλά επαναλαμβάνει τις γενικές ευρωπαϊκές προτεραιότητες που ισχύουν για ΟΛΕΣ της περιφέρειες της χώρας και της ΕΕ. Η ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ θεωρεί ότι η ΠΒΑ πρέπει να εστιάσει σε δύο άξονες: Θερμαλισμός - Τουρισμός Ευεξίας & η Γαλάζια Οικονομία.
- θετικά, με την αξιοποίηση της δυνατότητας δημιουργίας ολοκληρωμένων προγραμμάτων σε επίπεδο νησιού, τις λεγόμενες ΟΧΕ. Σε επόμενη φάση θα πρέπει να εξειδικευτούν οι ΟΧΕ. Πρόταση της ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ είναι οι ΟΧΕ να εστιαστούν στον τουρισμό που χρειάζεται να επανασχεδιαστεί με βάση τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας.

Είναι πλέον εμφανής οι συνέπειες τις Κλιματική Αλλαγής οι οποίες δεν είναι μόνο τα προβλήματα που βλέπουμε άμεσα όπως πλημμύρες και φωτιές αλλά και άλλα όπως η ερημοποίηση και διάθεση πόρων σε σχέση με ήπια ανάπτυξη και καταπολέμηση της φτώχιας , υπάρχουν πλέον τεχνολογίες που παρουσιάστηκαν και στην Λέσβο, υποστηρίζονται από τα Ηνωμένα Έθνη και μπορούν να φέρουν προστιθέμενη αξία στα νησιά μας αλλά να έχουν και εξαγωγικό χαρακτήρα. Η ενεργοποίηση της κυκλικής οικονομίας με χρήση μηχανημάτων που θα δημιουργούν biochar που χρησιμοποιείται εναντίον της ερημοποίησης, της ενεργοποίησης εδαφών, βοηθά και στην καλύτερη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Περισσότερο πράσινο λιγότερες πλημμύρες. Αυτό επιτυγχάνεται με την σωστή διαχείριση του πρασίνου και των κλαδεμάτων, όχι μόνο κλαδεύοντας αλλά να χρησιμοποιούνται και σαν πρώτη ύλη για άλλες παραγωγικές διαδικασίες. Ακόμα και η διαχείριση πχ του «Καμμένου Δάσους» μπορεί να δώσει πολλαπλά οφέλη να ενεργοποιήσει την κυκλική οικονομία ακόμη και να παράγει ρεύμα ώστε να μειώσουμε τα ορυκτά καύσιμα, έτσι θα γίνει και επισκέψιμο με μεγάλα ξέφωτα πχ και θα μειώσουμε τον κίνδυνο φωτιάς. Διαχείριση δασών, διαχείριση χειμάρρων όχι πρόληψη φωτιάς, όχι πρόληψη πλημμύρας. Τα νησιά της περιφέρειας Αιγαίου χρειάζονται ήπια ανάπτυξη με έξυπνο τρόπο δείχνοντας τον δρόμο μπροστά, αυτό θα γίνει από δράσεις με χρήση υψηλής τεχνολογίας και επιστημονικών πεδίων, που τώρα δεν είναι στην ατζέντα μας. Παραπονιόμαστε ότι δεν κάνουμε διαχείριση κατσίγαρου και τυρόγαλου και ενώ σε όλο τον κόσμο η διαχώριση γίνεται με μονάδες βιοαερίου, στα νησιά μας δεν υπάρχει ούτε μια, τι περιμένουμε ένα ελαιοτριβείο, ένα μικρό τυροκομείο να φτιάξει μια τέτοια μονάδα για να αδειοδοτηθεί.(;) Θα πρέπει να δούμε τα πράγματα αλλίως. Αν δεν μπορεί ο ένας ας μπορούν οι πολλοί ας γίνουν συμπράξεις ιδιωτών και δημοσίου. Ας μπουν στην ατζέντα μας νέα πράγματα, νέες τεχνολογίες που θα μπορουν να χρηματοδοτηθουν αλλά και να αδειοδοτηθούν.

Στο πλαίσιο του σχεδιασμού του Υπουργείου Τουρισμού για τη στρατηγική ανάπτυξης του τουρισμού την επόμενη δεκαετία, θα ήθελα να αναφέρω στο κάποιες ενδεικτικές δράσεις τουρισμού, με δικαιούχους την Περιφέρεια, ΟΤΑ και (επιλέξιμους) φορείς της Περιφέρειας, που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο του ΠΕΠ.

- Δράσεις τουριστικής προβολής νησιών Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου
Στόχος είναι η προβολή της υπεραξίας της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και παράδοσης για τη βελτίωση της ελκυστικότητας της Περιφέρειας ως τόπου διαβίωσης, αναψυχής και άσκησης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, αλλά και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της στην παγκόσμια αγορά ως βιώσιμου ασφαλούς και προσβάσιμου προορισμού με βάση τους θεματικούς στόχους και τις στρατηγικές προτεραιότητες του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού.

- Δημιουργία τουριστικού οδηγού προσβάσιμων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων και δημιουργία προσβάσιμου portal (Accessible North Aegean)
Άνοιγμα του τουριστικού τομέα της Περιφέρειας προς ένα σημαντικό τμήμα της αγοράς το οποίο δεν καλύπτεται επαρκώς σήμερα και περιλαμβάνει άτομα με αναπηρίες, άτομα με χρόνιες παθήσεις, ηλικιωμένα άτομα και γενικώς άτομα μειωμένης κινητικότητας, από όλο τον κόσμο, με τις οικογένειές τους.
Για την υλοποίηση του στόχου μπορεί να προβλεφθεί η δημιουργία ελεύθερων και προσβάσιμων μέσων διάθεσης της πληροφόρησης, φυσικών (έντυποι οδηγοί, αφίσες, κλπ.), και ηλεκτρονικών (διαδικτυακές πλατφόρμες ενημέρωσης, live ενημέρωση με sms, δημιουργία εξατομικευμένης τουριστικής πληροφόρησης και προβολής σε ειδικές ομάδες πληθυσμού με τη μορφή προσωπικού φορητού διαδραστικού τουριστικού οδηγού – mobile apps).

- ΟΧΕ Τουρισμού για τα νησιά της Λέσβου και Χίου
Οι ΟΧΕ κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020 τόσο στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, όσο και γενικότερα σε άλλες Περιφέρειες της χώρας με διαφορετικά φυσικά, γεωγραφικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά αποτέλεσαν στρατηγικές επιλογές για την προώθηση της βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται ο σχεδιασμός μιας ΟΧΕ Τουρισμού για τα νησιά της Λέσβου και της Χίου με θεματικό αντικείμενο την αξιοποίηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς των νησιών, προκειμένου να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης τόσο για τις ίδιες τις περιοχές που θα αφορά, όσο και για ολόκληρη την Περιφέρεια, εντασσόμενη σε μια συνολική Ολοκληρωμένη προσέγγιση στη χωρική της ανάπτυξη.
Ο σχεδιασμός αυτής της ΟΧΕ θα ενισχύσει το αναπτυξιακό/τουριστικό προφίλ της Περιφέρειας, ώστε μπορεί να αποκτήσει δυναμικό χαρακτηριστικό για τη διαμόρφωσή της σε ανταγωνιστικό τουριστικό προορισμό, καθόσον η ιδιαίτερη γεωμορφολογία των νησιών με τα περιβαλλοντικά, πολιτιστικά και ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά τους, τα καθιστούν δυνητικά και βάσιμα, δυναμικούς και αναπτυσσόμενους τουριστικούς προορισμούς.

- Αξιοποίηση και ανάδειξη ιαματικών πηγών της Περιφέρειας
Προώθηση ολοκληρωμένων παρεμβάσεων αξιοποίησης και ανάδειξης των αναγνωρισμένων ιαματικών πηγών της Περιφέρειας για την προώθηση και ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού. Στο πλαίσιο της δράσης θα επιδιώκεται η κατασκευή, εκσυγχρονισμός ή επέκταση υποδομών που είναι απαραίτητες για την ανάδειξη και αξιοποίηση των φυσικών ιαματικών πόρων και την προώθηση της σημασίας τους για τη διατήρηση ή την αποκατάσταση της σωματικής και ψυχικής υγείας και της ευεξίας του ανθρώπου. Επίσης θα προβλέπονται και παρεμβάσεις με στόχο την ανάπτυξη υποδομών διαμονής επισκεπτών, καθώς και ανάπτυξη δραστηριοτήτων αναψυχής και αναζωογόνησης που μπορούν να έχουν και οι τουρίστες που επισκέπτονται τις ιαματικές πηγές.

- Βελτίωση δημόσιων υποδομών που συμβάλουν στην αξιοποίηση του φυσικού και πολιτιστικού αποθέματος της Περιφέρειας και την ανάπτυξη του τουρισμού - Ανάδειξη και αξιοποίηση δημόσιου κτιριακού αποθέματος
Αποκατάσταση και ανάδειξη κτιριακών συγκροτημάτων με ιστορική αξία (π.χ. Σάρλιτζα), δημιουργία ή/και εκσυγχρονισμός μουσείων της Περιφέρειας, κλπ.
Παρεμβάσεις αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του κτιριακού αποθέματος αρχιτεκτονικής αξίας ή/και πολιτιστικού ενδιαφέροντος της Περιφέρειας, που βρίσκεται σε σημαντική θέση σε σχέση με πλέγμα διαδρομών ιστορικού, περιβαλλοντικού ή πολιτιστικού χαρακτήρα μιας περιοχής, αναδεικνύοντάς τα με τη λειτουργία τους σε τουριστικό κεφάλαιο για αυτήν.

- Ενίσχυση του θρησκευτικού και προσκυνηματικού τουρισμού
Ανάπτυξη και προώθηση του θρησκευτικού τουρισμού στην Περιφέρεια βασιζόμενη στα ακόλουθα:
- ανάδειξη πόλων προσκυνηματικών και θρησκευτικών μνημείων και τόπων, τη συγκρότηση, οργάνωση και προβολή τους σε δίκτυα,
- τη βελτίωση της προσβασιμότητάς τους καθώς και των μεταξύ των συνδέσεων, μέσω της ενοποίησης μνημείων θρησκευτικού ενδιαφέροντος για την ανάδειξη νέων προορισμών,
- τον εξωραϊσμό/αναβάθμιση και ανάδειξη των λατρευτικών χώρων, καθώς και του περιβάλλοντα χώρου τους και λοιπών θρησκευτικών μνημείων,
- τη διαφύλαξη και ανάδειξη των αρχιτεκτονικών χαρακτηριστικών ιστορικών ναών και μοναστηριών .
Στόχος είναι η ενδυνάμωση της ελκυστικότητας των θρησκευτικών μνημείων και της συνολικής τους αξίας ως τόποι λατρείας και πολιτιστικοί πόροι καθώς επίσης και η αύξηση του τουριστικού ρεύματος με στόχο όχι μόνο την επίσκεψη για την ικανοποίηση του θρησκευτικού συναισθήματος αλλά και το ενδιαφέρον για την αρχιτεκτονική και την εικονογράφηση θρησκευτικών χώρων.

- Δημιουργία ολοκληρωμένων θεματικών τουριστικών διαδρομών
Δέσμη δράσεων για τη δημιουργία ολοκληρωμένων τουριστικών διαδρομών περιλαμβάνοντας παρεμβάσεις για την υποδοχή επισκεπτών, τη δημιουργία (στεγασμένων) αγορών τοπικών προϊόντων, τη γαστρονομία, ανάπτυξη μαθημάτων μαγειρικής, τις ξεναγήσεις και επισκέψεις σε χώρους παραγωγής τοπικών προϊόντων. Σκοπός του έργου αποτελεί η προβολή της Περιφέρειας ως τουριστικός προορισμός κυρίως με την ανάδειξη της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, διαμορφώνοντας ένα νέο, βιώσιμο και ανταγωνιστικό μοντέλο για τον τουρισμό, βασισμένο στο σύμπλεγμα «τουρισμού – πολιτισμού – περιβάλλοντος».
Ενδεικτικά αναφέρονται δράσεις, όπως: α) Αξιοποίηση και ανάδειξη των διαδρομών πεζοπορίας και περιήγησης της Περιφέρειας, β) Διαδρομές βιομηχανικής αρχαιολογίας, γ) Διαδρομές πολιτισμού.

- Ενίσχυση υφιστάμενων και υπό ίδρυση επιχειρήσεων για δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών (clusters)
Ενίσχυση τουριστικών επιχειρήσεων όλων των κλάδων για την προώθηση ειδικών ή θεματικών μορφών τουρισμού με στόχο τον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος και την προσέλκυση ζήτησης ειδικών ενδιαφερόντων, που ως επί το πλείστον διακινείται εκτός αιχμής τουριστικής περιόδου. Θα απευθύνεται κατά περίπτωση σε καταλύματα, επαγγελματικά τουριστικά σκάφη, τουριστικά γραφεία, γραφεία ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων, επιχειρήσεις θαλασσίων σπορ, κλπ. που θα αποκτήσουν μέσω της δράσης σχετική εξειδίκευση, με βάση συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις.
Επιπλέον επιδιώκεται μέσω της παρούσας δράσης η ενίσχυση συνεργατικών σχημάτων (clusters) προς την κατεύθυνση ανάπτυξης μιας ολοκληρωμένης επιχειρηματικής ιδέας που θα προσδίδει συγκριτικό πλεονέκτημα στο τελικό προϊόν.

- Δράσεις αναβάθμισης, ανάπτυξης και λειτουργίας εργαλείων ΤΠΕ για την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών στους πολίτες και τους επισκέπτες της Περιφέρειας
Προβολή του τουριστικού προϊόντος για έναν μεγάλο αριθμό προορισμών της Περιφέρειας μέσω κινητών συσκευών (mobile apps). Η φιλοσοφία που διέπει το έργο είναι η δημιουργία των απαραίτητων εργαλείων, περιεχομένου και της υποδομής από τον φορέα υλοποίησης, και η εν συνεχεία παραχώρηση της διαχείρισης του περιεχομένου στους κατά τόπους φορείς λειτουργίας, επιτυγχάνοντας έτσι τη συνεχή ενημέρωση και επικαιροποίηση του περιεχομένου.

- Δράσεις ενίσχυσης εξωστρέφειας τουριστικών επιχειρήσεων
Ενέργειες για τη βελτίωση και διεύρυνση της τουριστικής προσφοράς στο εξωτερικό μέσω μιας δέσμης ενεργειών όπως:
- Υποστήριξη τουριστικών επιχειρήσεων για αναζήτηση ευκαιριών σε νέες αγορές του εξωτερικού και ιδιαίτερα στήριξη της εξωστρέφειας των τουριστικών επιχειρήσεων για τη διείσδυση τους σε νέες αγορές ταχέως αναπτυσσομένων χωρών.
- Βελτίωση της ικανότητας εξυπηρέτησης υφιστάμενων αγορών μέσω στήριξης της εξωστρέφειας των τουριστικών επιχειρήσεων της Περιφέρειας για την περαιτέρω διείσδυσή τους σε αγορές που ήδη δραστηριοποιούνται.

- Δικτύωση-Συμπράξεις-Cluster τουριστικών επιχειρήσεων
Σχεδιασμός δράσεων Δικτύωσης / Δημιουργία Συμπράξεων-Cluster τουριστικών επιχειρήσεων που είναι ομοειδείς, συμπληρωματικές ή ανήκουν στην ίδια αλυσίδα αξίας, σύμπραξη και συνεργασία στην παραγωγή, προβολή και διάθεση των τουριστικών υπηρεσιών.

Στην κατεύθυνση διαρκούς εκσυγχρονισμού της Ελληνικής Αστυνομίας και της απαίτησης βέλτιστης ανταπόκρισης στα καθήκοντα που απορρέουν από τον προορισμό και την αποστολή της, η Ελληνική Αστυνομία με τις δράσεις της τεκμηριωμένα συμπληρώνει και αναβαθμίζει κάθε αναπτυξιακή προτεραιότητα της χώρα. Αυτή η συσχέτιση υπογραμμίζεται από πλήθος επιχειρησιακών επεμβάσεων των Υπηρεσιών του Φορέα μας και ουσιαστικά εξασφαλίζει μέχρι σήμερα την επιλεξιμότητα των προτεινόμενων έργων μας για συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το ΥΠτΠ, έχει αποστείλει για τη νέα προγραμματική περίοδο (2021-2027) ολοκληρωμένες προτάσεις που σχετίζονται με κρίσιμους τομείς ευθύνης μας με το υπ’ αριθ. 9000/14/1 από 22-01-2021 έγγραφό μας και θεωρούμε ότι πρέπει να εμπεριέχονται σε επιμέρους κατευθύνσεις ανάπτυξης στο εκπονούμενο προς διαβούλευση Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο 2021-2027».

Ο τεχνικός σύμβουλος τουρισμού ΠΒΑ κ. Γιώργος Τζιάλλας, περιέγραψε αναλυτικά τις δράσεις τουριστικής προβολής των νησιών που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν στα πλαίσια του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027.
Η αξιοποίηση της ιστορικής, πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς των νησιών, αποτελεί σημαντικό μοχλό ανάπτυξης σε αναπτυσσόμενους τουριστικούς προορισμούς όπως είναι η Λέσβος και γενικότερα η ΠΒΑ.
Στα πλαίσια της τουριστικής προβολής των νησιών μέσω των δράσεων του νέου ΕΣΠΑ, μια σημαντική παράμετρος θα ήταν να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην προώθηση και αξιοποίηση του υφιστάμενου ιστορικού και πολιτιστικού τουρισμού.
Είναι γεγονός ότι η Λέσβος και τα υπόλοιπα νησιά δέχθηκαν πριν 100 χρόνια ένα μεγάλο κύμα Μικρασιατών προσφύγων οι οποίοι εγκαταστάθηκαν και συνέβαλαν σημαντικά στην ανάπτυξη του τόπου μας και της πατρίδας μας γενικότερα. Μάλιστα το ποσοστό των Μικρασιατών προσφύγων στη Μυτιλήνη, σε απογραφή του 1928 έφθανε το 45%. Η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά αυτών των ανθρώπων είναι παρούσα σήμερα σε πολλές πολιτιστικές δραστηριότητες καθώς και σε ένα ταπεινό «Μουσείο Προσφυγικής Μνήμης 1922» της Σκάλας Λουτρών που φιλοξενεί περισσότερα από 500 κειμήλια προσφύγων με την ιστορία τους.
Αυτό το Μουσείο, χωρίς καμιά ιδιαίτερη προβολή, λειτουργώντας μόνο με εθελοντές μέλη του Συλλόγου Μικρασιατών Σκάλας Λουτρών «Το Δελφίνι», δέχεται κάθε χρόνο περισσότερους από 2000 επισκέπτες και αυτό χωρίς να έχει καμιά υποστήριξη από κρατικούς φορείς.
Θα ήταν νομίζω, μια καλή ευκαιρία μέσα από το νέο ΕΣΠΑ να δοθεί η δυνατότητα επέκτασης αυτού του Μουσείου (Υπάρχει χώρος 1200 m2 για αξιοποίηση) ώστε αφ ενός να συμπεριληφθούν τα κειμήλια που έχουμε και δεν έχουν εκτεθεί λόγω περιορισμένου χώρου, και αφ ετέρου αυτό να λειτουργήσει σαν σημείο αναφοράς για όλη τη Λέσβο και την ΠΒΑ.
Ευχαριστώ για την φιλοξενία
Δημήτρης Παπαχρυσός
Πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Σκ. Λουτρών «Το Δελφίνι»

Το έργο της Πολιτικής Σχεδίασης Εκτάκτων Αναγκών (ΠΣΕΑ) είναι εξαιρετικά μεγάλο, πολύπλευρο και πολυσύνθετο. Οι δεινές σχέσεις της χώρας μας με την Τουρκία, η στρατηγική θέση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου (ΠΒΑ) στον ελλαδικό χώρο σε συνδυασμό με τη νησιωτικότητα, την παραμεθόριο και τη μεγάλη απόσταση από την ηπειρωτική Ελλάδα, είναι μερικοί από τους βασικούς λόγους που επιβάλλουν στις Υπηρεσίες Παλλαϊκής Άμυνας - Πολιτικής Σχεδίασης Εκτάκτων Αναγκών (ΠΑΜ-ΠΣΕΑ) της ΠΒΑ να είναι οι πλέον οργανωμένες και ικανές να επιτελέσουν το έργο τους στο ακέραιο εάν οι περιστάσεις το απαιτήσουν με οργάνωση και προπαρασκευή της Πολιτικής Άμυνας από τον καιρό της ειρήνης.
H αναμόρφωση των Υπηρεσιών ΠΣΕΑ της Περιφέρειας Β. Αιγαίου συνεπάγεται την ενίσχυση της ανθεκτικότητας (resilience), της αυτάρκειας και της αυτονομίας των νησιών του Β. Αιγαίου μέσω πολιτικής ετοιμότητας η οποία είναι απαραίτητη όχι μόνο για την ενίσχυση της ασφάλειας και της κοινωνικής συνοχής των τοπικών πληθυσμών αλλά κυρίως για την οχύρωσή τους έναντι οποιασδήποτε μορφής απειλής και τη συμβολή στην Εθνική Άμυνα σε περίοδο κρίσης, έντασης ή πολέμου.
Κυρίες επιδιώξεις θα πρέπει να αποτελούν: α. Η Πολιτική Σχεδίαση Εκτάκτου Ανάγκης, να λειτουργεί ως μια συνεχή, σχεδιαστική και εξειδικευμένη διαδικασία η οποία θα πρέπει να δοκιμάζεται και να βελτιώνεται συνεχώς. β. Η ανάπτυξη απλών, ευέλικτων και αυτοματοποιημένων Σχεδίων Εκτάκτων Αναγκών κρίσης, έντασης ή πολέμου, τα οποία να δύνανται να ενεργοποιηθούν τάχιστα, ενώ η στελέχωσή τους θα έχει δοκιμαστεί από την περίοδο της ειρήνης με κατάλληλες ασκήσεις και εκπαιδεύσεις κλίμακος. Δυνατή θα είναι ακόμη η χρήση εργαλείων προσομοίωσης, όπου θα δοκιμάζονται - αξιολογούνται σχέδια, διευθετήσεις, προβλέψεις, ετοιμότητες και χρόνοι αντίδρασης. γ. Ο σχεδιασμός και η δημιουργία Κέντρου Διαχείρισης ΠΣΕΑ ΠΒΑ με έναν ευέλικτο και άμεσης ανταπόκρισης μηχανισμό εκτάκτων αναγκών σε περίοδο κρίσης, έντασης ή πολέμου με αυτοματοποιημένη πολυεπίπεδη δράση (multilevel action), με εγκατάσταση ισχυρών Πληροφοριακών Συστημάτων το οποίο θα υλοποιεί εναλλακτικούς τρόπους παροχής κρίσιμων υπηρεσιών από την Περιφέρεια, έντονη κινητοποίηση του πολιτικού τομέα, εκπαιδευμένο προσωπικό – μέσα - δυνατότητες, σύζευξη σύγχρονων τεχνολογιών με την πληροφόρηση, τις επικοινωνίες, την ικανότητα πρόβλεψης, προγραμματισμού και παραγωγής δράσεων ώστε να περιορίζονται δραστικά οι συνέπειες των πάσης φύσεως απειλών στον πληθυσμό της Περιφέρειάς μας, με ολιστικό σχεδιασμό ασφάλειας προστασίας προσωπικών δεδομένων, προστασίας κρίσιμων υποδομών και κυβερνοασφάλειας, και δ. Η ανάπτυξη ευέλικτων και κλιμακωτών μεθόδων για την προστασία των κρίσιμων υποδομών των νησιών μας.
Η νέα σχεδίαση θα εξασφαλίζει αλληλοσυνδρομή υπηρεσιών, δυνατοτήτων και μέσων της Περιφέρειάς μας για την προστασία του πολιτικού τομέα και του άμαχου πληθυσμού στην αντιμετώπιση απειλών, στην αντιμετώπιση απωλειών υγείας, στην προστασία κρίσιμων υποδομών για την ανάπτυξη διαλειτουργικότητας, την καθιέρωση προτύπων, την αποτελεσματική πολιτικό - στρατιωτική συνεργασία και την καταγραφή «δεξαμενής (pooling) μέσων και δυνατοτήτων».
Τέλος, στο πλαίσιο της αναγκαιότητας για ενεργειακή αυτάρκεια της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου προτείνεται η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Α. Πρόταση, που προϋποθέτει αναβαθμισμένο ρόλο της Αυτοδιοίκησης, με ενεργούς Δημότες και την αυτονόητη συμμετοχή τους στα κοινά.
•Θέσπιση Ειδικού Οργάνου/Φορέα/Γραμματείας βέλτιστων πρακτικών (π.χ. τεχνολογικών εφαρμογών/μοντέλων και Καινοτομίας), μέσω του οποίου θα διαχέεται/μεταφέρεται η τεχνογνωσία —τα όποια μοντέλα της (π.χ. στο κυκλοφοριακό, καθαριότητα, εξυπηρέτηση Δημοτών, προβολή συγκριτικών πλεονεκτημάτων κλπ κλπ)— από τους πιο αναπτυγμένους Δήμους/Περιφέρειες, στους λιγότερο αναπτυγμένους, επιβραβευόμενοι από τη Πολιτεία οι πρώτοι και ενισχυόμενο/υποστηριζόμενοι από τη Πολιτεία οι δεύτεροι, για να «φύγουν μπροστά» (και οι δεύτεροι), αμβλύνοντας το ΧΑΣΜΑ που τους χωρίζει από τους πρώτους (τους αναπτυγμένους).
•Υποστηρικτικές πολιτικές εξειδικευμένες, στοχευμένες, όχι οριζόντιες, όπως π.χ. ενισχύσεων με πόρους, μέσα, τεχνογνωσία, στελέχωση, προβολή κλπ, στα πλαίσια και της ιδιαίτερα επίκαιρης σήμερα Αριστοτέλειας ρήσης: «Τίποτα πιο άνισο από την ίση μεταχείρηση των ΑΝΙΣΩΝ».
•Γιατί δηλαδή ένας Δήμος της Περιφέρειας μας να προσπαθεί να υλοποιήσει/επιτύχει μια βέλτιστη πρακτική, που ήδη εφαρμόζεται επιτυχημένα από άλλο Δήμο, π.χ. στη διαχείριση στερεών αποβλήτων, εξοικονόμηση ενέργειας/νερού, λειτουργίας δημοτικού βιολογικού ή στην εξυπηρέτηση των Δημοτών του ή στην ανάδειξη των φυσικών και ανθρωπογενών του πόρων κλπ, δαπανώντας πόρους, χρόνο, φαιά ουσία, προσπάθειες, ίσως και πολλαπλάσιες από τον Δήμο, που τα κατάφερε και ενδεχόμενα με αποτελέσματα λιγότερο ή και καθόλου ικανοποιητικά και δεν υιοθετεί άμεσα το μοντέλο του επιτυχημένου Δήμου (αποφεύγοντας να κάνει την ίδια ή και μεγαλύτερη και πιο δαπανηρή, χρονοβόρο, ψυχοφθόρο «διαδρομή» με αβέβαια αποτελέσματα)?
•Πρωτοβουλία συμβατή με την επιδιωκόμενη Κοινωνική και Εδαφική Συνοχή, καθώς και με την Οικονομική Σύγκλιση.
Β. Αναβαθμισμένος ρόλος στην Αυτοδιοίκηση, σημαίνει συμμετοχή της στο σχεδιασμό, στη χάραξη και στην εφαρμογή Δημόσιων Πολιτικών.
•Απαιτείται ένα άλλο μοντέλο Οργάνωσης/Διοίκησης/Διαχείρησης, με την Αυτοδιοίκηση να έχει το πρώτο λόγο στα περισσότερα, αν όχι σε όλα που την αφορούν, ως ο μοναδικός θεσμός, που είναι πιο κοντά στο Δημότη/Πολίτη.
•Να πεισθεί δηλαδή η Πολιτεία να προβεί σε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, Πρωθυπουργική άλλωστε δέσμευση, με νέες, περισσότερες, πιο διευρυμένες αρμοδιότητες και υπηρεσίες για τον Δημότη, με την ενεργή εμπλοκή των Τοπικών Κοινωνιών, απαντώντας άμεσα στα προβλήματα της καθημερινότητας, αλλά και σε ζητήματα μεγαλύτερης βαρύτητας για τη διαμόρφωση Αποφάσεων και Πολιτικών της (Πολιτείας).
•Απαραίτητες προϋποθέσεις της αναβάθμισης του ρόλου της Αυτοδιοίκησης (και των Δημοτών) είναι, μεταξύ άλλων, η γνώση/τεχνογνωσία, στελέχωση με εξειδικευμένο, έμπειρο, καλά αμειβόμενο προσωπικό, επαρκή μέσα και πόρους, ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ, με Φυσικά ή Νομικά Πρόσωπα υψηλών προσόντων και πολύχρονης (ή δυνατόν και διεθνούς) εμπειρίας κλπ, όλα επαρκή και όχι «τσίμα-τσίμα», σε απόλυτη αντιστοιχία με τον αναβαθμισμένο ρόλο της, σε περιβάλλον Ψηφιακού Μετασχηματισμού και προοπτικών Πράσινης Ανάπτυξης.
•Και γίνεται αναφορά σε ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ, με αφορμή μια αποστροφή πρόσφατης τοποθέτησης Τουριστικού Παράγοντα με θέμα «Τουρισμός και Αυτοδιοίκηση», που έλεγε: «Οι Δημοτικές και Περιφερειακές Αρχές δεν πρέπει να είναι επ´ουδενί incoming τουριστικά γραφεία, αλλά ούτε και εταιρείες marketing και δημοσίων σχέσεων, που θα εκπροσωπήσουν ένα προορισμό σε τουριστικές εκθέσεις, αποστολές κλπ στο εσωτερικό και εξωτερικό. Μπορούν να συνεργάζονται με εξειδικευμένους επαγγελματίες για τη χάραξη στρατηγικής...»
•Τελος όταν η Αυτοδιοίκηση αποκτήσει αναβαθμισμένο ρόλο και λόγο, θα υπάρξουν και πάλι Δήμοι ή και Περιφέρειες πολλών ταχυτήτων, άλλοι/άλλες πολύ μπροστά, άλλοι/άλλες λιγότερο και άλλοι/άλλες πίσω ή πολύ πίσω και τότε θα προκύψει η ανάγκη, μέσω θεσπισθέντος οργάνου η μεταφορά/διάχυση της τεχνογνωσίας από τη πιο αναπτυγμένη αυτοδιοικητική μονάδα στη λιγότερο αναπτυγμένη (με τα όσα αναφέρονται στη παράγραφο Α.).

Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
Περικλής Π.Αντωνίου
697.697.4600

Στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επί της 1ης έκδοσης/Αύγουστος 2021 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο 2021-2027», η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) με τον παρόν σας αποστέλλει τις προτάσεις/σχόλιά της τα οποία έχουν ως ακολούθως:
1. Στην ενότητα που αφορά στην Στρατηγική δεν περιλαμβάνεται καμία αναφορά στο πλαίσιο πολιτικής πάνω στο οποίο βασίστηκε ο σχεδιασμός της Στρατηγικής της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Ως εκ τούτου προτείνουμε τη συμπερίληψη σχετικής παραγράφου ως ακολούθως:

«O σχεδιασμός λαμβάνει υπόψη όλες τις κατευθύνσεις & τα κείμενα της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ, τις αρχές του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Αναπηρία 2021-2030 , [….] Ακόμη λαμβάνει υπόψη τις εθνικές στρατηγικές για τη Βιώσιμη & Δίκαιη Ανάπτυξη 2030, την Κλιματική Αλλαγή, την Κυκλική Οικονομία, την Ψηφιακή Στρατηγική, την Έξυπνη Εξειδίκευση, την Κοινωνική Ένταξη & Μείωση της Φτώχειας, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, την Εθνική Στρατηγική Αποϊδρυματοποίησης [….]. Η διασφάλιση της ισότητας ευκαιριών, της ένταξης και της καταπολέμησης κάθε μορφής διακρίσεων καθώς και η διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία διατρέχει οριζόντια το Πρόγραμμα, σύμφωνα με το άρθρο 9 «Οριζόντιες αρχές» του ΚΚΔ».

2. Όπου αναφέρεται το εσφαλμένο ακρωνύμιο ΑΜΕΑ ή ΑΜεΑ κ.λπ. να αντικατασταθεί από το ορθό «ΑμεΑ», το οποίο προέρχεται από τον συνταγματικά κατοχυρωμένο όρο «άτομα με αναπηρία». Ωστόσο η Ε.Σ.Α.μεΑ. είναι κατά της χρήσης του συγκεκριμένου όρου που αντιμετωπίζει τα άτομα με αναπηρία ως αντικείμενα.

3. Στην Ενότητα «1.3.2. Περιβάλλον, Φυσικοί Πόροι- Κλιματική Αλλαγή» το παρακάτω κείμενο (σελίδα 7) να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά): «Συμβολή στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε όλα τα νησιά της Περιφέρειας, με βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των δημοσίων κτηρίων, συμπληρωματικά προς τις αντίστοιχες παρεμβάσεις άλλων εθνικής εμβέλειας Προγραμμάτων, σύμφωνα με την «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», η οποία θέτει ως προτεραιότητα στον τομέα της ενέργειας, μεταξύ άλλων, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, και σε συνδυασμό πάντα με την άρση των εμποδίων προσβασιμότητας των κτιρίων αυτών στα άτομα με αναπηρία, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την αναπηρία 2020-2030». Επιπρόσθετα στην Ενότητα «1.7 Πίνακας Προγράμματος» στον ΣΠ 2/ΕΣ 2.i (σελίδα 16), η παρακάτω πρόταση να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά): «Με αυτά τα δεδομένα, άμεση ανάγκη και πρόκληση της Περιφέρειας είναι η μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας, με αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας του κτηριακού αποθέματος της, με εστίαση στα δημόσια κτήρια, λαμβανομένου υπ’ όψη ότι τόσο για τις κατοικίες, όσο και για τις επιχειρήσεις, αντίστοιχες παρεμβάσεις θα χρηματοδοτηθούν από τα Τομεακά Προγράμματα, και σε συνδυασμό πάντα με την άρση των εμποδίων προσβασιμότητας των κτιρίων αυτών στα άτομα με αναπηρία, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την αναπηρία 2020-2030»

4. Στην Ενότητα «1.7 Πίνακας Προγράμματος» να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά) (σελίδα 19): «Πέραν της ελλιπούς ακτοπλοϊκής συνδεσιμότητας των νησιών της Περιφέρειας, σημαντικές ελλείψεις συνεχίζουν να εμφανίζονται ως προς την προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία, στις εσωτερικές διασυνδέσεις σε κάθε νησί, τόσο μεταξύ των οικιστικών κέντρων, όσο και των εσωτερικών ζωνών με τις πύλες εισόδου-εξόδου κάθε νησιού, ενώ επίσης ελλείψεις οδικών διασυνδέσεων υφίστανται μεταξύ τουριστικών και λοιπών πλουτοπαραγωγικών περιοχών με τα οικιστικά κέντρα και τις πύλες εισόδου-εξόδου κάθε νησιού.»

5. Στην Ενότητα «1.7 Πίνακας Προγράμματος» το παρακάτω να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά) (σελίδα 14): «Με βάση τα παραπάνω και λόγω του νησιωτικού χαρακτήρα της Περιφέρειας, η ανάπτυξη, διεύρυνση της χρήσης και η ενίσχυση της ζήτησης για ΤΠΕ, η επέκταση της χρήσης τους για ηλεκτρονική διακυβέρνηση, με την ενίσχυση της δυνατότητας πρόσβασης όλων των πολιτών και ιδιαίτερα των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία, αλλά και των επιχειρήσεων, σε προϊόντα και υπηρεσίες ΤΠΕ, αποτελούν ιδιαίτερα σημαντικές ανάγκες και προκλήσεις για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου».

6. Στην Ενότητα «1.7 Πίνακας Προγράμματος» το παρακάτω να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά) (σελίδα 21): «Στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, τόσο από την χαρτογράφηση των υποδομών εκπαίδευσης, όσο και από τις διαβουλεύσεις της Περιφέρειας και της Διαχειριστικής Αρχής του ΕΠ «Βόρειο Αιγαίο» με τοπικούς φορείς διαπιστώθηκαν σοβαρές ελλείψεις, αφ’ ενός στην οργανωμένη και ορθολογική χωροταξική και κοινωνική/πληθυσμιακή κατανομή των σχολικών μονάδων όλων των βαθμίδων, συμπεριλαμβανομένης και της επαγγελματικής εκπαίδευσης, αφ’ ετέρου στην ποιότητα (κτηριακή και τεχνολογική) των σχολικών μονάδων και στην προβασιμότητά τους σε μαθητές με αναπηρία […] Αυτές οι ανάγκες και προκλήσεις εστιάζουν στα εξής:
• Διεύρυνση και εκσυγχρονισμός των υποδομών προσχολικής εκπαίδευσης και βελτίωσης της προσβασιμότητάς τους σε γονείς, εργαζόμενους και παιδιά με αναπηρία.
• Αναβάθμιση και χωροταξικός εξορθολογισμός των υποδομών σχολικής εκπαίδευσης όλων των βαθμίδων, συμπεριλαμβανομένων και των υποδομών επαγγελματικής/τεχνικής εκ-παίδευσης.
• Εφαρμογή νέων προσβάσιμων τεχνολογιών στη μαθησιακή διαδικασία με την εξασφάλι-ση του κατάλληλου μαθησιακού εξοπλισμού.
Διευκόλυνση/υποστήριξη της μετακίνησης των μαθητών προς και από τις σχολικές μονάδες, με προμήθεια και χρήση δημόσιων/δημοτικών μέσων μεταφοράς».
7. Στην Ενότητα «1.7 Πίνακας Προγράμματος» το παρακάτω να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά) (σελίδα 21): «Τα δυσμενή δημογραφικά στοιχεία της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου με υψηλούς και αυξανόμενους δείκτες γήρανσης και χαμηλούς δείκτες αντικατάστασης, σε συνδυασμό με την επιδείνωση του εισοδηματικού επιπέδου των νοικοκυριών στα νησιά της Περιφέρειας, αλλά και την αύξηση του μη οικονομικά ενεργού πληθυσμού (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ / EUROSTAT 2020), αναδεικνύουν ανάγκες δημιουργίας (επέκταση και αναβάθμιση) ενός αποτελεσματικού δικτύου υποδομών κοινωνικής πρόνοιας, κυρίως για παιδιά, ηλικιωμένους και άλλες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία. Είναι δε γεγονός ότι, αυτές οι ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών και των ηλικιωμένων, επλήγησαν ιδιαίτερα τόσο από την υπερδεκαετή οικονομική κρίση, όσο και κατά τη διετία της πανδημίας COVID-19».
8. Στην Ενότητα «1.7 Πίνακας Προγράμματος» το παρακάτω να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά) (σελίδα 22), και δη στον «ΕΣ 4.v - Εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη και ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, και προώθηση της μετάβασης από την ιδρυματική φροντίδα στη φροντίδα που βασίζεται σε επίπεδο οικογένειας και τοπικής κοινότητας» δεν περιλαμβάνεται καμία αναφορά στην αποϊδρυματοποίηση των ατόμων με αναπηρία, παρά το γεγονός ότι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα θα συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση μέσω των ΣΥΔ, των ΚΔΗΦ κ.λπ.
9. Στην Ενότητα «1.7 Πίνακας Προγράμματος» το παρακάτω να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά) (σελίδα 28) «Η υπερδεκαετής οικονομική κρίση που έπληξε τη Χώρα και η αμέσως μετά εμφάνιση της παγκόσμιας πανδημίας COVID-19, δημιούργησαν και αύξησαν υφιστάμενα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα σε σημαντικό μέρος του πληθυσμού της Περιφέρειας, όπως γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους και άλλες ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία. Αυτά τα προβλήματα εστιάζουν κυρίως στη συρρίκνωση των εισοδημάτων, στην ανασφάλεια της εργασίας, στην υποβάθμιση της υγειονομικής περίθαλψης, στην έξαρση της οικογενειακής βίας και στην εν γένει υποβάθμιση της ποιότητας ζωής. ».

10. Στο πεδίο «Ενέργειες που διαφυλάσσουν την ισότητα, την ένταξη και την απαγόρευση των διακρίσεων να ενσωματωθεί το παρακάτω κείμενο:
«Οι διαδικασίες, η μεθοδολογία και τα κριτήρια επιλογής των δράσεων θα είναι συνεπή με τις κατευθυντήριεςαρχές που προβλέπονται στους Κανονισμούς για τη διαφύλαξη της ισότητας, της ένταξης, της απαγόρευσης των διακρίσεων και της προσβασιμότητας στα ΑμεΑ (άρθρο 9, παρ.3 και άρθρο 73 παρ.1 του ΚΚΔ)».

11. Προτείνουμε τη συμπερίληψη δεικτών για την αναπηρία.

12. Στον «ΕΣ 4.iii - Προώθηση της κοινωνικοοικονομικής ένταξης περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, νοικοκυριών με χαμηλό εισόδημα και μειονεκτουσών ομάδων, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με ειδικές ανάγκες, μέσω ολοκληρωμένων δράσεων που περιλαμβάνουν υπηρεσίες στέγασης και κοινωνικές υπηρεσίες», ο εσφαλμένος όρος «άτομα με ειδικές ανάγκες» να αντικατασταθεί από τον συνταγματικά ορθό όρο «άτομα με αναπηρία».

Με το παρόν κείμενο, το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA) και η δεξαμενή σκέψης για το περιβάλλον The Green Tank αποτυπώνουμε τις απόψεις μας επί του Σχεδίου για το Πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο 2021-2027». Το παρόν αποτελεί συνέχεια της από 27/7/2021 επιστολής μας με την οποία καταθέσαμε σχόλια και προτάσεις επί του Κειμένου Αρχών (Concept Paper) του έργου.

Ακολουθούν οι βασικές παρατηρήσεις επί του Σχεδίου Περιφερειακού Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο 2021-2027». Όπως και στις προηγούμενες διαβουλεύσεις, σημείο αφετηρίας αποτελεί το γεγονός ότι η νέα προγραμματική περίοδος, 2021-2027, παρέχει πολλές δυνατότητες για την ενίσχυση της μετάβασης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου σε ένα βιώσιμο παραγωγικό και αναπτυξιακό πρότυπο το οποίο όχι μόνο θα είναι ευθυγραμμισμένο με τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των κανονισμών των Ταμείων, αλλά θα αξιοποιεί και ένα από τα κύρια ιδιαίτερα και πολύτιμα χαρακτηριστικά της, όπως είναι το φυσικό της περιβάλλον, το τοπίο στα διαφορετικά νησιά της και τα ξεχωριστά τοπικά προϊόντα της.

1. Πορεία προς τη βιώσιμη ανάπτυξη: Η νέα προγραμματική περίοδος περιέχει πολλές δυνατότητες υποστήριξης της πράσινης μετάβασης της Περιφέρειας, συνεπώς προτείνεται η συνολική αναπτυξιακή στρατηγική της Περιφέρειας να συμπληρωθεί ως εξής «η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της ελκυστικότητας της Περιφέρειας προωθώντας τη βιώσιμη ανάπτυξη, αξιοποιώντας με βιώσιμο τρόπο τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της όπως είναι το φυσικό της περιβάλλον, με στοχευμένη ενίσχυση των εδραιωμένων και αναδυόμενων οικονομικών δραστηριοτήτων, καθώς και η άμβλυνση των προβλημάτων και των μειονεκτημάτων, που οφείλονται στον ιδιαίτερο χαρακτήρα της πολύ-νησιωτικότητάς της».

2. Πράσινη μετάβαση: Οι περισσότερες περιβαλλοντικές δράσεις του έργου περιλαμβάνονται στην Προτεραιότητα 2, και αφορούν είτε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και ενεργειακής αποδοτικότητας κτηρίων του δημόσιου τομέα είτε βασικές περιβαλλοντικές υποδομές (αποβλήτων, λυμάτων, ύδρευσης, κοκ) καθώς και τεχνικών έργων για την πρόληψη φυσικών καταστροφών. Απουσιάζει, συνεπώς, η υποστήριξη στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα της πράσινης μετάβασης που είναι και το κύριο ζητούμενο της επόμενης δεκαετίας, δεδομένης της εξελισσόμενης κρίσης στο κλίμα και τη βιοποικιλότητα.

Συνεπώς, προτείνεται 1) να προστεθεί ότι στόχευση των παρεμβάσεων και των υπόλοιπων Προτεραιοτήτων είναι η «ενίσχυση της πράσινης μετάβασης επιχειρήσεων και τοπικών κοινωνιών της Περιφέρειας» και 2) στις ενεργειακές δράσεις να προστεθεί πρόβλεψη:
i) για την υλοποίηση έργων αποθήκευσης ενέργειας, τα οποία είναι απαραίτητα για την υποστήριξη της διείσδυσης των ΑΠΕ,
ii) για τη διεύρυνση των δικαιούχων σε δράσεις εξοικονόμησης και βελτίωσης ενεργειακής αποδοτικότητας, συνδυαστικά με τις Προτεραιότητες 1 και 2, και διευκρίνιση των δυνατοτήτων συγχρηματοδότησης από άλλα Ταμεία. Αυτή η πρόβλεψη είναι απαραίτητη για μία συνολική επενδυτική προσέγγιση από ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις που επιδιώκουν να συμμετέχουν στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση,
iii) για την υποστήριξη δημιουργίας, λειτουργίας και εγκατάστασης ενεργειακών κοινοτήτων από την τοπική κοινωνία, ώστε να ενισχυθεί η συμμετοχή τους στην ενεργειακή μετάβαση καθώς και η διαφοροποίηση του εισοδήματος στην Περιφέρεια.

3. Αγρο-διατροφικός τομέας: Θεωρούμε κρίσιμο να ενταχθούν κατευθύνσεις και παρεμβάσεις για την ενίσχυση και συγκρότηση του αγρο-διατροφικού τομέα της Περιφέρειας καθώς και για τη βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου των νησιών, οι οποίες απουσιάζουν από την Προτεραιότητα 2, με τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλων φορέων. Η ενίσχυση των αγροτικών πρακτικών που υποστηρίζουν τη βιοποικιλότητα και το τοπίο κάθε νησιού προωθούν και προβάλλουν την τοπική αγρο-διατροφική παράδοση, ενώ η συγκρότηση ενός ισχυρού και ανθεκτικού αγρο-διατροφικού τομέα στην Περιφέρεια, με τη δημιουργία αλυσίδων αξίας σε περιφερειακό και τοπικό (νησιωτικό) επίπεδο τονώνουν την τοπική οικονομία και αυξάνουν τις θέσεις εργασίας στον πρωτογενή τομέα ενώ δημιουργούν ευκαιρίες για τη σύνδεση με άλλους τομείς όπως είναι ο τουρισμός, π.χ. ως βάση για να αναπτυχθεί ο αγρο-τουρισμός, ο γαστρονομικός τουρισμός, κ.ο.κ. Συνεπώς, προτείνεται να προστεθεί η πρόβλεψη ενίσχυσης τέτοιων πρακτικών τόσο στην Προτεραιότητα 1 όσο και στην Προτεραιότητα 2 με στόχο τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος καθώς και την υποστήριξη του βιώσιμου μετασχηματισμού της οικονομίας των νησιών.

4. Διατήρηση της βιοποικιλότητας: Προτείνεται η συμπλήρωση ενός ακόμα στόχου και αντίστοιχων παρεμβάσεων για «Διατήρηση και Αποκατάσταση της Βιοποικιλότητας» στην Προτεραιότητα 2. Με αυτό τον τρόπο οι πόροι του Προγράμματος της Περιφέρειας θα συμπληρώσουν εκείνους του τομεακού προγράμματος για τις δράσεις και τα μέτρα που προβλέπονται στο Πλαίσιο Δράσεων Προτεραιότητας 2021-2027 που έχει εκπονήσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τις περιοχές Natura 2000. Επίσης μπορούν να καλύψουν πρόσθετες ανάγκες εκτός των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για τη Φύση αλλά που θα συνδράμουν στους στόχους τόσο της ευρωπαϊκής (με ορίζοντα το 2030) όσο και της εθνικής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα.

5. Προστασία και διαχείριση του τοπίου: Καθώς εξακολουθούν να απουσιάζουν αναφορές στην προστασία και διαχείριση του τοπίου των νησιών της Περιφέρειας, προτείνεται η προσθήκη της προστασίας και της διαχείρισης του τοπίου οριζόντια στο Πρόγραμμα, καθώς θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως βάση για τη βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών, και συνεπώς μπορούν να συνδεθούν με αναπτυξιακούς κλάδους όπως είναι ο πρωτογενής τομέας, καθώς και ο τουρισμός και ο πολιτισμός, συμβάλλοντας παράλληλα και στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

6. Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και πρόληψη καταστροφών: Ενώ δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη θωράκισης της Περιφέρειας και των νησιών της από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, οι παρεμβάσεις που καταγράφονται αφορούν κυρίως σε παραδοσιακά τεχνικά έργα. Όμως πλέον γίνεται όλο και πιο αποδεκτό ότι λύσεις που είναι βασισμένες στη φύση είναι ιδιαίτερα αποδοτικές καθώς έχουν πολλαπλά οφέλη: ενίσχυσης της άμυνας και αντιμετώπισης ακραίων καιρικών φαινομένων, αντιμετώπιση προβλημάτων διάβρωσης, ενώ παράλληλα συντελούν στην αποκατάσταση της φύσης. Προτείνεται η προσθήκη προβλέψεων για φυσικές πράσινες υποδομές ή λύσεις βασισμένες στη φύση, γεγονός που θα ευθυγραμμίσει το Πρόγραμμα με την υποχρέωση δέσμευσης πόρων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας αλλά και θα της επιτρέψει να εφαρμόσει τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη νέα Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα για το 2030. Περαιτέρω, θέλουμε να επισημάνουμε δύο θέματα:
i) Στον τίτλο του ειδικού στόχου 2.iv γίνεται λόγος για «προσεγγίσεις που βασίζονται στο οικοσύστημα» με τις οποίες μπορεί (λανθασμένα) να εννοούνται οι «προσεγγίσεις ή λύσεις βασισμένες στη φύση» (Nature based Solutions όπως είναι γνωστές αγγλιστί), συνεπώς θα προτείναμε την αντικατάσταση του όρου με τον πιο δόκιμο προτεινόμενο.
ii) Σε κάθε περίπτωση, στις προτεινόμενες δράσεις του συγκεκριμένου στόχου δεν αναφέρονται καθόλου τέτοιες προσεγγίσεις (φύσης ή «οικοσυστήματος»). Προτείνουμε επ’ αυτού να προστεθεί στο κείμενο μια αναφορά στην ανάγκη διατήρησης και (μελέτης) αποκατάστασης γραμμικών υγροτοπικών οικοσυστημάτων για προστασία από πλημμυρικά φαινόμενα , καθώς και μια αναφορά στη δυνατότητα εμπλουτισμού των αγρο-οικοσυστημάτων των νησιών με (ενδημικά) στοιχεία φυσικής βλάστησης τα οποία θα βελτιώσουν τη συνδεσιμότητα των οικοτόπων λειτουργώντας σαν πράσινη υποδομή στον αγροτικό χώρο των νησιών.

7. Χωρική συνοχή: Θεωρούμε πολύ θετικό το γεγονός πώς τα 4 μεγάλα νησιά -περιλαμβανομένης αυτή τη φορά και της Λήμνου- αποκτούν ανεξάρτητη στρατηγική ολοκληρωμένης χωρικής/εδαφικής ανάπτυξης. Στους στόχους που διατυπώνονται δίδεται μεγάλη έμφαση στη δημιουργία μεταφορικών υποδομών για τη διασύνδεση των νησιών, καθώς και για τη βελτίωση της εσωτερικής κυκλοφορίας και οδικής ασφάλειας. Ωστόσο, απουσιάζουν προτάσεις για την ενίσχυση του αγρο-διατροφικού τομέα και τη διατήρηση και ανάδειξη της υπαίθρου των νησιών, οι οποίες να συμπληρώνουν τις εθνικές κατευθύνσεις της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και να δημιουργούν προϋποθέσεις συγκρότησης ολοκληρωμένων στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης που να συνδέουν τους τρεις παραγωγικούς τομείς και να προωθούν την ιδιαίτερη ταυτότητα κάθε νησιού της Περιφέρειας. Προτείνεται να προστεθεί στις δράσεις προς ενίσχυση η συγκρότηση τοπικών συμφώνων συνεργασίας μεταξύ παραγωγών και άλλων επιχειρηματιών ή/και της τοπικής αυτοδιοίκησης στα μεγάλα νησιά της Περιφέρειας, καθώς και συστημάτων πιστοποίησης της αγροτικής παραγωγής με στόχο την προστασία της βιοποικιλότητας και του τοπίου, την αειφορική διαχείριση των φυσικών πόρων, τη βελτίωση των αγροτικών πρακτικών, τη μείωση εισροών στη γεωργία και την κτηνοτροφία, την αναγνώριση της προστιθέμενης αξίας τοπικών προϊόντων (βλ. και την προώθηση προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ για τα οποία γίνεται ήδη εξειδικευμένη προσπάθεια με την υποστήριξη της Περιφέρειας Β. Αιγαίου), τη στήριξη του εισοδήματος των παραγωγών και εν γένει των τοπικών κοινοτήτων και τη σύνδεση της πρωτογενούς παραγωγής με ένα μοντέλο ήπιου/βιώσιμου τουρισμού για τα μεγάλα νησιά της Περιφέρειας.

8. Διεύρυνση δικαιούχων: Προτείνεται στο σύνολο του Προγράμματος, και ειδικά στις Προτεραιότητες 1, 2, και 5 να προβλεφθεί μεγαλύτερο εύρος δικαιούχων (ομάδες στόχου) των παρεμβάσεων. Με αυτόν τρόπο θα μπορέσει να αξιοποιηθεί μεγαλύτερο μέρος του παραγωγικού δυναμικού της Περιφέρειας που περιλαμβάνει μία δυναμική κοινωνία των πολιτών, η οποία ήδη συνεργάζεται με ερευνητικούς και παραγωγικούς φορείς, όπως καταδεικνύει η δική μας εμπειρία στη Λήμνο.

Καταγραφή αναγκών στα δημόσια σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου Χίου
Στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος EΣΠΑ 2021-2027, διοργανώθηκε με πρωτοβουλία και συντονισμό της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης (ΕΥΔ) της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, τομεακή συνάντηση διαβούλευσης των θεμάτων του Τομέα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της Νέας Προγραμματικής Περιόδου. Η συνεδρίαση είχε στόχο την ανάπτυξη ενός πλαισίου για τον τρόπο στήριξης της παιδείας με υποδομές και δράσεις την παρούσα δεκαετία. Οι φορείς που συμμετείχαν αφού αναφέρθηκαν στα ζητήματα-προβλήματα που αφορούν το θέμα της συνεδρίασης αποφασίσθηκε να εκπονηθεί ένας στρατηγικός σχεδιασμός για την εκπαίδευση στην Περιφέρειά μας ο οποίος μεταξύ άλλων θα αξιολογήσει και ιεραρχήσει τα προτεινόμενα έργα με βάση τις εκπαιδευτικές ανάγκες και τάσεις. Η ΕΥΔ Βορείου Αιγαίου προσδιόρισε το αρχικό σχέδιο δράσεων και επιλεξιμοτήτων που φαίνεται ότι θα χρηματοδοτηθούν από τα προγράμματα της Νέας Περιόδου 2021-2027 και αφορούν:
- αναβάθμιση υφισταμένων κτιριακών υποδομών σε σχολικές μονάδες που με βάση τις δημογραφικές τάσεις θα δεχτούν μαθητές κατά την επόμενη χρονική περίοδο.
- δημιουργία υποδομών σχολικών μονάδων σε ειδικά και μουσικά σχολεία.
- προμήθεια εξοπλισμού και μέσων για την εξασφάλιση καλύτερης ποιότητας εκπαιδευτικού έργου.
- ενεργειακές επενδύσεις σε σχολικές μονάδες.
Ως εκ τούτου, αποφασίσθηκε μεταξύ άλλων να αποστείλουν στην ΕΥΔ και στην Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Βορείου Αιγαίου μέσω των Δήμων κείμενο με τις προτάσεις έργων και δράσεων που εκτιμούν ότι μπορεί να χρηματοδοτηθούν από τους ευρωπαϊκούς πόρους.
Σύμφωνα με τα παραπάνω , την Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 2021 ενημερώθηκε ο Πρόεδρος της Ενιαίας Σχολικής Επιτροπής (ΕΣΕΔΕ) κος Κωνσταντίνος-Βίκτωρ Χατζησταμάτης από τον Γενικό Γραμματέα του Δήμου Χίου κο Αντώνη Ζερβάκη ότι ¨οι Δήμοι οφείλουν να προετοιμάσουν έκθεση με τις ανάγκες τους σε αναβαθμίσεις /ανακαινίσεις /επεκτάσεις υφιστάμενων και δημιουργίας νέων σχολικών μονάδων καθώς και τις ανάγκες σε σχολικό εξοπλισμό και να τη στείλουν στην ΕΥΔ και στην Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Βορείου Αιγαίου¨ ενώ εστάλησαν συνοδευτικά και 2 αρχεία επεξήγησης. Στη συνέχεια ορίσθηκε και η πρώτη συνάντηση των εμπλεκόμενων φορέων για την Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2021 όπου η ΕΣΕΔΕ του Δήμου Χίου ανέλαβε την καταγραφή των εξοπλιστικών αναγκών των σχολείων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου Χίου. Την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2021 μετά από συζήτηση με τον Αντιδήμαρχο Παιδείας, Πολιτισμού & Κοινωνικής Προστασίας κο Γεώργιο Πατεριμό δόθηκαν επεξηγήσεις σε συζήτηση με το επιτελείο του και μετά από σχετικό ερώτημα του Προέδρου της ΕΣΕΔΕ του Δήμου Χίου στον αρμόδιο υπάλληλο του τμήματος Προγραμματισμού Ανάπτυξης και οργάνωσης του Δήμου Χίου, απήντησε αφού ήλθε σε συνεννόηση με την διαχειριστική αρχή ότι μπορούμε να καταγράψουμε και εργαστηριακές ανάγκες των σχολείων που αφορούν τα Εργαστήρια Φυσικής Χημείας, Βιολογίας, Τεχνολογίας, Πληροφορικής, Ειδικής Αγωγής, Ειδικοτήτων ΕΠΑ.Λ που ανήκουν στο Εργαστηριακό Κέντρο Χίου καθώς και Μουσικών Εργαστηρίων του Μουσικού Σχολείου Χίου. Παράλληλα ορίσθηκε νέα συνάντηση των φορέων της εκπαίδευσης και του Δήμου για την Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2021. Ως εκ τούτου άρχισε παράλληλα η ενημέρωση δια ζώσης και με e-mails στα σχολεία στα οποία τονίσθηκε ιδιαίτερα πως η καταγραφή αφορούσε για τα Γενικά σχολεία κυρίως ανάγκες σε ηλεκτρονικό εξοπλισμό συμπεριλαμβάνοντας και σχετικό εξοπλισμό για αίθουσες διδασκαλίας ώστε να έχουν όλες οι αίθουσες τα απαραίτητα εποπτικά μέσα διδασκαλίας, ενώ για τα Ειδικά- Επαγγελματικά σχολεία ειδικοτήτων επιπροσθέτως και εξειδικευμένος εξοπλισμός. Ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός θα μπορούσε να περιλαμβάνει Ηλεκτρονικούς υπολογιστές, Laptop, Tablet, Scanner, διαδραστικούς πίνακες, πολυμηχανήματα, φωτοτυπικά, βιντεοπροτζέκτορες κλπ. Επίσης τονίσθηκε ιδιαίτερα ότι ο κατάλογος που θα συνταχθεί από κάθε σχολείο θα έπρεπε να είναι εκλογικευμένος και κοστολογημένος, ενώ εστάλη και ενδεικτικός πίνακας καταγραφής.
Η καταγραφή ολοκληρώθηκε και εστάλη με 43 συνημμένα στο Τμήμα Προγραμματισμού Ανάπτυξης και Οργάνωσης του Δήμου Χίου καθώς και τον Αντιδήμαρχο Παιδείας, Πολιτισμού & Κοινωνικής Προστασίας του Δήμου Χίου στις 24 Φεβρουαρίου 2021 και κοστολογήθηκε ενδεικτικά ως ακολούθως:

ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΝΑΓΚΑΙΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ
ΟΝΟΜΑ ΚΟΣΤΟΣ € ΠΟΣΟΣΤΟ%
ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΥ ΑΝΑΓΚΑΙΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ 1.350.670 81
ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΑΝΑΓΚΑΙΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ 315.858 19
ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΑΝΑΓΚΑΙΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ 1.666.528 100

Θα θέλαμε αρχικά να μάθουμε αν έχει παραληφθεί η πρότασή μας, ποιά θα είναι η εξέλιξή της και φυσικά το αποτέλεσμα!
Από το Γραφείο Ενιαίας Σχολικής Επιτρπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου Χίου
Ο Πρόεδρος

Κωνσταντίνος-Βίκτωρ Χατζησταμάτης